2010
Nieuwjaar (2 januari 2010)
Nog nooit is het vieren van Oud & Nieuw zo symbolisch geweest. De laatste dagen hebben we doorgebracht met ouders, broer, zussen, neven en nichten om de feestdagen te vieren en iedereen gedag te zeggen. Dat is heel dubbel. Het is ontzettend leuk om met z'n allen bij elkaar te zijn, maar je realiseert je ook dat je straks erg ver weg zit. Gelukkig zit iedereen inmiddels op Skype, dus we kunnen elkaar gewoon bellen én zien. En nu is het 2010. Een nieuw jaar, een nieuw begin, een nieuw avontuur!Gezien de weersomstandigheden (het heeft alwéér gesneeuwd) hebben we besloten om vanmiddag al richting Schiphol te gaan en in het A4 Hotel te overnachten, dan kunnen we morgenochtend in alle rust naar het vliegveld gaan. Daar begint dan de lange reis naar onze nieuwe bestemming.
Vanaf deze plek willen we iedereen een goed, gelukkig en gezond 2010 toewensen!
De reis (6 januari)
Zondagochtend (3 januari) om 6 uur stappen we bij het hotel in de shuttle die ons naar Schiphol brengt. Dankzij de verscherpte controles voor alle vluchten naar de USA (alle handbagage wordt gecontroleerd en iedereen wordt persoonlijk ondervraagd en gefouilleerd) vertrekken we ruim anderhalf uur te laat, maar de piloot weet dat goed te maken, zodat we toch op tijd in Houston arriveren. Ook daar zijn de controles weer uitgebreid, dus we hebben nog maar net tijd om wat te eten voordat we doorvliegen naar San Jose (Costa Rica). Om 6 uur `s ochtends nederlandse tijd, 24 uur nadat we uit het Schiphol hotel vertrokken, arriveren we in het Best Western hotel in San Jose, waar we snel in bed rollen.De volgende dag blijven we in San Jose. We zoeken uit waar het busstation is en lopen door het centrum. San Jose is een klein stadje en lekker relaxt en de mensen zijn er bijzonder vriendelijk. Als we teruglopen naar het hotel let ik even niet goed op en verzwik ik mijn enkel (dat overkomt mij nou altijd!), dat komt slecht uit want morgen moet we nog een hele dag reizen...
Dinsdag 5 januari stappen we al om 06.00 uur op de bus die ons naar de grens van Panama brengt. De reis duurt zo`n 5 uur met één korte stop en verloopt voorspoedig. In het gehuchtje Sixaola is de grensovergang. Eerst staan we in de rij voor de douane van Costa Rica. Na ruim een uur in de hete zon zijn we erdoor. Dan moeten we lopend een krakkemikkige brug met houten planken over om in Panama te komen. We slepen onze ruim 60 kg aan bagage naar de overkant en met mijn verzwikte voet die dik en blauw is, sjok ik als een soort Qasimodo achter Roberto aan. Daar moeten we wederom in de rij voor de Panamese douane. Anderhalf uur later zijn we aan de beurt. Ons retourticket vindt men niet voldoende als bewijs dat we Panama weer zullen verlaten, dus we worden verplicht om een buskaartje naar San Jose te kopen en dan is men tevreden (tja, Midden Amerika...). Daarna laden we alle spullen in een taxi die ons in 45 minuten naar Almirante rijdt en daar stappen we op een bootje naar Isla Colon (ca. een half uur). Dan laden we voor de laatste keer vandaag alle bagage over op een watertaxi die ons na een kwartiertje afzet bij de Dutch Pirate. We zijn er!
We zoeken een goedkoop hostal voor de komende weken (want de eerste maand zitten de de eigenaren nog in het duikschooltje om ons in te werken) en gaan vroeg slapen.
De eerste dagen (8 januari)
Allereerst heel erg bedankt voor alle berichtjes die iedereen de afgelopen dagen op onze web-log heeft achtergelaten. Het is echt heel leuk om te lezen hoe iedereen met ons meeleeft.Na een goeie nachtrust beginnen we woensdag al vroeg. Het is op het moment hoogseizoen en lekker druk dus Roberto kan direct aan de slag met cursisten en fun-divers en hij zit er gelijk lekker in. Ik loop mee om alle adminstratie en algemene zaken te leren kennen. Het begint gelijk goed, want de nieuwe regering heeft nieuwe regels opgesteld en dat betekent dat we voor de Panamese boot-jongen een contract moeten maken en een uren-registratie moeten bijhouden. Tja, ben je weg uit Nederland met al zijn regeltjes, beginnen ze hier ook!
Als Roberto terug komt van z`n eerste duik, blijkt hij op de boot te zijn uitgegleden en zijn teen te hebben gekneusd. Dus we zijn nu echt Jut en Jul: Ik loop met rechts mank en Roberto met links! Nou ja, als het hierbij blijft, dan mogen we niet klagen (hebben we dat alvast gehad).
Vandaag (8 januari) zijn de eigenaren voor 2 dagen weg, dus we kunnen nu echt samen proefdraaien. Roberto is weer met een groep duikers weg en ik heb tijd om de mail en blog bij te werken. Het weer is wat wisselvallig. Gisteren was het heel erg heet, vannacht heeft het flink geregend en vanmorgen was het bewolkt, maar nu komt er alweer een waterig zonnetje door. Niet dat de temperatuur eronder lijdt, want het blijft hier gewoon van `s morgens vroeg tot `s avonds laat korte-broeken-weer.
Slecht weer (10 januari)
Het is vandaag een grauwe dag. De lucht is grijs, er staat een fiks windje en het is fris (ik schat ca. 22 graden). We hebben maar 2 duikers, want dit weer nodigt niet echt uit om het water op te gaan. Maar ja, we hebben inmiddels de familie in Nederland gesproken en daar is het dramatische winterweer het gesprek van de dag. Sneeuwstormen, ijspegels, gladheid, gevoelstemperatuur van min 15 en een chaos op de weg! We hebben even de foto`s op nos.nl bekeken en die geven een bijna Scandinavisch beeld. Tja, dan zitten we hier zo slecht nog niet ;o)Maar.... zoals ik al zei het kan hier snel veranderen, het is nu 15:10 in de middag (in Nederland dus 21:10) en hier is het nu inmiddels prachtig weer..... ca. 29 graden en een stralende zon!
Tropische buien (13 januari)
De afgelopen twee dagen was het pas echt slecht weer. Het heeft niet gewoon geregend, het heeft gehóósd van de regen. Zulke buien hebben we nog niet eerder meegemaakt. De regen was zo heftig en zo dicht dat het bijna een muur vormde en we konden zelfs het dichtst bijzijnde eilandje niet eens meer zien! Deze stortbuien werden afgewisseld met gewone regen en af en toe een half uurtje droog. Daarbij kwam een fiks windje en een temperatuur van ca. 22 graden. Met die wind voelt het voor ons "fris", maar de locals vinden dat gewoon koud. Gisteren kwam onze bootjongen met een wollen muts op z`n hoofd!Met dit weer wordt er niet gedoken. Ten eerste hebben de klanten zelf geen zin om met dit weer te duiken, en daarnaast is de zee redelijk ruig en is door de regen het zicht onderwater een heel stuk minder dus is het ook niet zo leuk om te duiken.
Vandaag is het iets helderder, hoewel de lucht nog steeds grijs is en er af een toe een licht buitje van 10 minuten valt. We kunnen in ieder geval Isla Colon weer zien en zelfs het silhouet van het vaste land van Panama onderscheiden. De vooruitzichten voor morgen zijn goed, dus dan kunnen we denk ik wel weer aan de slag.
Vandaag vermaken we ons nog maar met wat klusjes. Een handwasje (droogt lekker met deze wind), wat op de computer uitwerken (urenoverzicht voor de bootjongen), een spelletje doen en wat lezen.
Zonneschijn (15 januari)
Na regen komt gelukkig altijd weer zonneschijn. Gisteren is het opgeklaard en het zonnetje schijnt weer, de wind is gaan liggen en de zee is weer een stuk gladder. `s Morgens is het over het algemeen bewolkt en `s middags trekt dat open, dan schijnt de zon recht in ons huisje en dan wordt het goed warm, maar aan het eind van de dag worden we beloond met een prachtige zonsondergang. Met het mooie weer komen ook de duikers weer. Roberto is vanmorgen met 5 mensen op stap, 3 cursisten die een "open water" cursus (1e brevet) doen en 2 duikers die een "fun-dive" maken, dus we zijn weer lekker bezig.Verder zijn we erg druk met de Panamese regelgeving. Het formulier dat we voor de bootjongen in elkaar gedraaid hadden, is al 4 keer aangepast omdat het iedere keer toch nét even anders moest (dat is blijkbaar the Caribean way), maar nu is het geloof ik goed. En vanmorgen kwam er een man van de gemeente om te zeggen dat vanaf nu iedereen zijn stukje grond rondom het huis schoon moet maken en houden. Ook dat is duidelijk een nieuwe regel, want het is hier langs het voetpad echt een zootje. Op zich dus een goede zaak dat ze dat aan gaan pakken, maar ik ben wel benieuwd of het gaat werken (the Caribean way kennende). Wel typisch dat ze nu ineens met allerlei nieuwe dingen komen, het lijkt wel alsof de regeltjes ons vanuit Nederland achtervolgen....
Filmpje (19 januari)
Omdat heel veel mensen erg nieuwsgierig zijn naar hoe het er hier nu uitziet, hebben we een klein filmpje gemaakt van de duikschool/huis. Het is niet van geweldige kwaliteit want het is met ons simpele digitale fototoestel opgenomen (waarvan bovendien de batterijen bijna leeg zijn en de oplader van het fototoestel zit in 1 van de dozen die in december verzonden zijn maar nog steeds niet gearriveerd zijn, dus opnieuw maken is geen optie...), dus let niet op het scherpstellen e.d., maar dan hebben jullie toch een beetje een idee.Foto`s (21 januari)
Bedankt voor al jullie leuke reacties op het filmpje. Als we weer batterijen hebben voor ons fototoestel zullen we zeker nog meer filmpjes maken. Maar ik ben er nu ook achter hoe ik foto`s kan toevoegen, dus ik heb met terugwerkende kracht nog een paar fotootjes bij de verhaaltjes gezet. Dus scroll naar beneden en klik op een foto om hem groter te maken.Het is al een paar dagen prachtig weer en vandaag is het echt heel erg warm. Als je twee stappen zet, druipt het zweet met straaltjes van je af, dus we doen alles in Caribisch tempo: tranquilo! Roberto heeft net met de duikspullen lopen sjouwen en staat nu als Kate Winslet (met z`n armen wijd) voor de ventilator om een beetje af te koelen. Je ziet, als echte Nederlanders zeuren we zelfs hier nog over het weer ;-)
En met deze temperaturen ontvingen we gisteren een kerstkaart! Vrienden hadden die 3 weken vóór Kerst op de bus gedaan en op 20 januari lag die in Colon in de postbus. Je vraagt je af waar zo`n kaart allemaal geweest is... Maar het goede nieuws is dat het dus wel aankomt. Dat geeft weer hoop dat de twee dozen ook ooit nog wel eens zullen arriveren.
Nou, voor de liefhebbers hier dan nog een foto van ons uitzicht
Terug in hostel (24 januari)
Gisteren hadden we de hele dag geen electriciteit. Dat gebeurt wel vaker, maar normaal gesproken niet zo lang. Maar gisteren zaten we dus van `s morgens 9 uur tot `s middags 5 uur zonder en konden we niet skypen, niet mailen, niets opladen, hadden geen ventilator en een (bijna) ontdooide koelkast. Tja, dat hoort erbij. Vanmorgen rond dezelfde tijd viel de electriciteit weer uit, maar dit keer was het gelukkig maar voor 3 uur (het begint al te wennen).Hier blijkt het carnaval vroeg te vallen. Al de hele week lopen er in zwart en rood verklede mannen rond met grote angstaanjagende maskers op. De kinderen van het dorp (en dat zijn er heel veel) lopen erachter aan en rennen gillend weg als de gemaskerde mannen zich omdraaien. Wat de symboliek is en wat er verder aan festiviteiten bij horen, weet ik nog niet, maar dat zullen we vanzelf wel merken.
We zitten op dit moment overigens weer even in een hostel, want de eigenaar is terug. Dit keer hebben we een goeie deal kunnen maken met "Hospedaje El Jaguar", dat is een leuk hostel, waar we `s avonds ook lekker op een patio aan het water in een hangmat kunnen schommelen. Heerlijk, het lijkt wel vakantie ;o) De eigenaar van het hostel, Mr. Jaguar himself (zo stelt hij zich ook voor), is een local die zijn klanten `s avonds graag vermaakt met een stukje muziek. Hij heeft een keyboard waar hij een gezellig caraibisch deuntje op speelt. Tot zover prima! Alleen hij wil er ook graag bij zingen en dat is dus echt niet om aan te horen! Maar zijn klanten zijn beleefd en hij wordt volop aangemoedigd om vooral door te gaan.... We vermaken ons dus prima en hebben gelijk een beetje aanspraak met de toeristen die we zo af en toe ook nog een duik- en/of snorkeltocht aanpraten!
Jeuk! (26 januari)
In het begin hebben we er eigenlijk geen last van gehad, maar de afgelopen week hebben de muggen (of wat het ook voor soort insecten zijn) ons gevonden. Tegen schemering begint de ellende. Je ziet ze niet (ze noemen ze hier ook "no-sees") maar je voelt ze des te meer. Ze hebben het vooral op de benen gemunt en m.n. onze onderbenen zien er intussen uit als een ernstige vorm van mazelen: grote bulten, kleine bultjes, met vocht gevulde blaasjes (die schijnen van de zandvlieg afkomstig te zijn) en maar jeuken! Gelukkig hebben we Azaron en Deet bij ons. Die laatste meurt een uur in de wind, maar de no-sees laten zich in ieder geval niet meer zien.En om de vele vragen die we krijgen te beantwoorden: Met de voeten gaat het goed! Roberto z`n teen is nog een klein beetje opgezet, hij heeft 2 tenen aan elkaar getaped om ze te stabiliseren. Mijn voet is nog wat blauw/geel maar heeft alweer een wat normalere vorm aangenomen en ik kan er weer op lopen.
Zeepaardje (1 februari)
Het is vandaag 1 februari dus onze inwerk-maand zit erop en vanaf vandaag gaan we "voor het echie" beginnen. Gisteren zijn we in het duikschooltje/huisje getrokken en ik heb onze spullen uitgepakt. Het is eventjes improviseren want we hebben geen kasten, maar we kunnen het nodige kwijt in een soort kist en op een paar kleine planken. En bij gebrek aan lades hebben we ons ondergoed opgeborgen in een plastic zak in de kist, Rob een blauwe zak en ik een roze -hoezo rolbevestigend- ;o)De eigenaar is nu terug naar hun huis in David. Over een weekje komen ze weer terug, want ze hebben inmiddels een klein gebouwtje op Isla Colon gehuurd, waar ze een kantoortje van willen gaan maken. Isla Colon is het grotere "hoofd"-eiland en daar komen alle toeristen aan, dus we hopen zo wat meer klandizie op te pikken.
Vandaag ben ik met Roberto en 2 open water cursisten mee gaan duiken (dit is de tweede keer want vorige week ben ik ook al een keertje meegeweest). Dit keer mocht ik de duik leiden, zodat ik leer om op het kompas en natuurlijke navigatie de duikstekken te vinden. Dat ging lang niet slecht, voor een eerste keer (niet verdwaald en niemand kwijtgeraakt). En, tatatataaaaa, de tweede duik, bij "Hospital Point" heb ik een zeepaardje gespot! Toevallig hadden twee nederlandse duikers vorig week verteld dat er op die duikstek een zeepaardje moest zitten, maar die beestjes zijn een ster in camoufleren en ontzettend moeilijk te vinden. Ik had net een lizzardfish zien liggen en zat te gebaren naar de andere dat ze moesten komen toen ik achter die lizzardfish ineens het zeepaardje zag: een "lined seahorse" van ongeveer 8 cm, echt geweldig!! (we hebben helaas geen onderwater-camera dus sorry, geen foto). Ik had voor het stukje van vandaag verschillende titels in m`n hoofd, maar het zeepaardje heeft duidelijk gewonnen.....
Kaarslicht (3 februari)
Het is vandaag 3 februari en zowel Roberto's moeder als mijn nichtje zijn jarig. Het is voor ons nog even wennen om daar op tijd aan te denken, want met het tijdsverschil van 6 uur moeten we een dag eerder mailen en bellen, maar dat is nu dus gelukt.Gisteren ben ik naar Isla Colon gegaan om de administratie van januari naar de boekhouder te brengen. Op zich niet moeilijk, maar met het beetje spaans dat ik spreek is dat nog een hele uitdaging. Veel locals hier spreken ook behoorlijk engels (weliswaar met een aparte tongval, maar dat went snel) maar de boekhouder helaas niet. Dus met mijn steen-kolen-spaans en handen en voeten maar geprobeerd e.e.a. te vertellen. Volgens mij klink ik hetzelfde als een Marokkaan in Nederland: "ik niet begrijpen..."
Tegen de schemering waren we allebei klaar en zaten we met een drankje over het water uit te kijken toen ik ineens in de baai een dolfijn zag zwemmen. Met elegante boogjes dook hij af en toe uit het water op, één keer maakte hij zelf een sprongetje zodat we hem met staart en al uit het water zagen komen. Helaas zwom hij al snel de baai uit, maar hopelijk komt hij hier vaker.
Na het eten hebben we een muziekje opgezet (van de Ipod via de computer boxen) en we zaten net lekker te kletsen toen de electriciteit weer uitviel. Niet alleen Bastimentos maar ook Isla Colon zat geheel zonder licht. Dus zaten we onverwachts ineens romantisch in het kaarslicht met z`n tweeën! Jammergenoeg deed de muziek het niet meer, maar knus was het wel....
Werkdag (5 februari)
Om een beetje een idee te krijgen, volgt hier een gemiddelde (werk)dag.Tussen 06.30 en 07.00 uur komt de zon op en beginnen de hanen te kraaien dus om 7 uur zijn we meestal op. Na het gebruikelijke ochtendritueel (wc, wassen, tanden poetsen) gooien we de luiken en het hek open en beginnen we met water tappen. We hebben nl. een grote bak met zoet water nodig om alle gebruikte duikspullen in te spoelen en we tappen meestal een grote teil extra omdat we met mooi weer alleen `s ochtends stromend water hebben; in verband met schaarste wordt het water daarna afgesloten.
Na het ontbijt zetten we alvast e.e.a. klaar en rond 09.30 uur komen de klanten binnen. Roberto informeert ze over wat ze die dag gaan doen en gaan ze de duiksetjes opbouwen en ondertussen handel ik de zakelijke kant af (betalingen in ontvangst nemen, bootkapitein laten intekenen, geld geven voor de benzine etc). Dit is eventjes een rommelig half uurtje. Iedereen loopt door elkaar heen, nieuwe mensen staan te twijfelen wat ze wel en niet mee willen nemen in de boot en cursisten die voor het allereerst gaan duiken zijn ook nog eens wat zenuwachtig. Maar we nemen er de tijd voor en inmiddels anticiperen we al op de vragen zodat mensen zich snel op hun gemak voelen. Rond 10 uur vertrekt de boot om 2 duiken te maken op verschillende locaties.
Op dat moment heb ik een paar uur tijd om mail te beantwoorden, het web-log bij te werken, een handwas te doen (grotere spullen zoals lakens en handdoeken ga ik binnenkort naar de wasserette op Colon brengen, maar ik vind het handiger om de kleine dingen zelf te doen), wat te lezen (ben me alvast aan het inlezen op de Rescue-cursus) en natuurlijk iedereen te woord te staan die binnenloopt. Soms zijn dat mensen die specifiek vragen naar duiken of snorkelen, maar meestal zijn het andere vragen, zoals "hoe komen we bij het strand" of "verhuren jullie kajaks" en zelfs een keer "kunnen we bij jullie waterskiën".
Rond 13.30 uur zijn de duikers terug en dan worden alle spullen uitgeladen, gespoeld en opgehangen. Meestal blijven ze dan nog een blikje drinken (we hebben de honesty box geintroduceerd en daar wordt goed gebruik van gemaakt), terwijl ze hun logboek invullen en de cursisten doen daarna vaak nog een stuk theorie.
Aan het einde van de middag, als iedereen weg is, zitten we een uurtje in de herrie omdat Rob de compressor aanzet om de flessen te vullen en we ruimen dan de laatste spullen op. Tegen zonsondergang (dan is het niet zo warm meer) beginnen we meestal aan het eten en kunnen we van een rustige avond - met muziek en/of kaarslicht :-) - genieten. En, geloof het of niet, maar rond 21.30 uur zijn we allebei moe en rollen we ons bed in!
Rescue cursus (9 februari)
Roberto heeft een klant (die al een Advanced cursus gedaan had) een Rescue cursus aangepraat en dat betekent dat ik gelijk mee kan doen. Uitgerekend op de dagen van de training was het weer slecht en de zee behoorlijk ruig. "Perfect weer voor de Rescue oefeningen" roept Roberto vrolijk. Ja, ja, hij wist wat er ging komen...`s Morgens oefenen we alle skills: vermoeide duiker slepen, duiker in paniek benaderen, bewusteloze duiker naar de boot slepen, bewusteloze duiker onder water vinden en van de bodem naar de oppervlakte brengen en tot slot (absoluut de lastigste) bewusteloze duiker die niet meer ademt naar de boot brengen, terwijl je zijn en jouw duikspullen uitdoet (lood, ademautomaat, masker, vest) én tegelijkertijd mond-op-mond-beademing geeft. En dan, probeer zo`n bewusteloze duiker maar eens in de boot te krijgen! Na een half uurtje rust worden er `s middags diverse scenario`s gespeeld. Er gaat van alles mis en keer op keer moeten we slachtoffers redden, ondertussen opdrachten roepend: jij belt het alarm nummer, jij gaat op de uitkijk staan om aan te wijzen waar het slachtoffer is, of eventueel onder water is gegaan, jij zorgt dat de duikspullen van het slachtoffer verzameld worden (belangrijk om later na te kunnen gaan wat er mis is gegaan) en ga zo maar door. En dat 2 dagen achter elkaar... ik was echt total-loss!
`s Avonds ben ik helemaal roezig van de vermoeiende acties en van de zon, want ondanks het bewolkte weer zijn mijn gezicht en mijn handen (de rest was bedekt met de wetsuit) verbrand.
Maar, iedereen zegt het altijd en ik moet toegeven, het is wel een hele leuke cursus om te doen.
Druk (16 februari)
We zijn de afgelopen week zo druk met allerlei dingen dat ik maar niet aan schrijven toe kwam... het lijkt wel werk, zo`n duikschool ;o)De eigenaren willen nl. uitbreiden en hebben inmiddels op Isla Colon een kantoortje geopend en zijn dat aan het opknappen. Ze hebben een andere (zuiniger) motor voor de boot gekocht, maar helaas bleek die niet te passen en moesten ze de motor weer terug brengen en een ander kopen. Ondertussen stonden wij echter met een groep duikers te wachten dus moest er hals-over-kop een bootje gecharterd worden in het dorp. Maar de "manana-mentaliteit" kennende kwam die natuurlijk pas een uur later aanzetten. Tegelijkertijd is het ook hier carnaval, dus er wordt erg weinig gewerkt en pas na 2 dagen kon het motorprobleem opgelost worden. Dus ook de tweede dag een boot gecharterd die (ondanks de duidelijke afspraak) gewoon weer een uur te laat verschijnt. En tussen al deze bedrijven door hebben de eigenaren ook nog een tweede boot aangeschaft en direct een tweede bootkapitein aangenomen.
Deze nieuwe ontwikkelingen kwamen voor ons totaal onverwacht en we zijn dus met de eigenaren om de tafel gaan zitten om de nieuwe situatie door te spreken. Die vergt nl. een heel andere aanpak van communicatie, coordinatie en logistiek en bovendien willen we ons beraden hoe we hier mee omgaan.
Daarnaast blijven de klanten komen want we zitten midden in het hoogseizoen, dus (met het nodige kunst- en vliegwerk) varen we iedere dag met een goedgevulde boot uit. Kortom, we hebben zelfs geen tijd gehad om naar het carnaval op Colon te gaan....
Kapper (20 februari)
Ik had het al een paar keer uitgesteld, maar ik moest nu echt een keertje naar de kapper. Dus gisteren heb ik de stoute teenslippers maar aangetrokken en ben ik op Colon het enige kappertje binnengestapt dat ik heb kunnen vinden. Een houten hut met 1 stoel en een wastafel en een dame die een klant aan het föhnen is. Met een paar spaanse steekwoorden weet ik uit te leggen dat ik geknipt en geverfd wil worden. Na tien minuten ben ik aan de beurt en vraagt ze hoe ik het geknipt wil hebben. "Cortar" zeg ik terwijl ik een pluk haar vastpak. Ze gaat enthousiast met schaar en mesje aan de slag. Ik ben natuurlijk heel benieuwd wat ze aan het doen is maar de stoel staat midden in het hutje tegenover een grote ventilator en er is wel een spiegel maar die zit aan mijn rechterkant en ik durf mijn gezicht niet om te draaien uit angst dat ze dan ineens een te grote hap uit m`n haar neemt. Maar als ze klaar is en ik in de spiegel kan kijken dan ziet het er helemaal niet slecht uit. De ene kant bij m`n oor is wat langer dan de andere kant maar dat lost ze snel op. Dan nog verven. Welke kleur? vraagt ze. Weer wijs ik op m`n haar en zeg "el mismo" (hetzelfde). Ik vind het al spannend genoeg dus nu is niet het moment om iets nieuws te proberen. Ze maakt een verfje klaar en gaat weer aan de slag. Dit gaat wat halfslachtig vind ik en volgens mij kan ik dit voortaan beter zelf doen, maar er komt uiteindelijk een normaal kleurtje uit. Mijn spaans is nog niet voldoende dat ik echt een babbeltje kan maken en blijkbaar vindt ze het een beetje ongezellig want tijdens het verven belt ze iemand op haar mobiel en terwijl ze mij naar de wastafel dirigeert en gaat uitspoelen, kletst ze er lustig op los. Daarna wordt het telefoongesprek beëindigd en zet ze de föhn nog even op m`n hoofd en even later loop ik met een kort koppie de deur uit. Voor degene die nieuwsgierig zijn geworden, hier het resultaat ;o)Boodschappen - filmpje (22 februari)
Na alle leuke reacties op ons filmpje van de duikschool, kregen we vele verzoeken om méér filmpjes! Maar helaas hadden we wat strubbelingen met ons fototoestel. Onze oplaadbare batterijen zijn leeg en de oplader zit in één van de dozen die we opgestuurd hebben vanuit Nederland maar daarvan ontbreekt nog steeds ieder spoor. Dus zijn we op Colon batterijen gaan kopen, die speciaal bestemd zijn voor digitale camera's maar daarmee kreeg onze camera hele vreemde kuren (we konden wel in alle menu's kijken maar zodra we hem in foto- of filmmodus zette sloeg ie af). Dus in het dorpje simpele duracell batterijen gekocht en jawel, daarmee doet de camera het weer.Kortom, hier volgen een drietal filmpjes van het dorpje waar we wonen en één van de winkeltjes die we rijk zijn, waar we voor onze dagelijkse boodschappen terecht kunnen.
boodschappen deel 1
boodschappen deel 2
boodschappen deel 3
Natuurlijk vragen jullie je af waar we dan de verse spullen halen zoals groente, fruit, vlees en vis. Daarvoor ga ik zo'n 2 keer per week met de watertaxi naar Colon, maar dat zien jullie na de volgende film-excursie.... ;o)
Wending (3 maart)
We hebben alweer een tijd niets van ons laten horen en dat komt omdat het heel erg veel gebeurd is!De meeste van jullie zullen tussen de regels van dit blog wel gelezen hebben dat er wat strubbelingen waren met de eigenaren van de duikschool. Wij zijn hier naartoe gekomen met het idee dat de eigenaren naar het vasteland zouden vertrekken om daar een restaurantje te beginnen en wij zouden zelfstandig de duikschool voor hun gaan runnen. Helaas bleek hun restaurantje al na een maand gestrand en de eigenaren hadden hals over kop een kantoortje op het andere eiland geopend en geinvesteerd in een tweede boot en een tweede bootkapitein. En, wat eigenlijk nog meer impact had, ze bleven dus hier en de samenwerking verliep niet echt lekker. We bleken totaal andere ideeën te hebben over de functie van managers (in hun ogen moeten die gewoon de beslissingen en opdrachten -hoe ondoordacht ook- van de eigenaren uitvoeren) en hun idee van flexibiliteit betekende voor Roberto dat hij regelmatig tegen de grenzen van het toelaatbare aan zou moeten zitten, wat compleet indruisde tegen zijn standards als duikinstructeur en wat hij dus ook weigerde. Wij besloten vorige week dus dat wij hier niet mee wilden doorgaan en hebben toegezegd dat we tot eind februari zouden uitwerken om de maand netjes af te sluiten.
Op praktisch hetzelfde moment komt een van de hostal eigenaren (waar we inmiddels al mee hadden kennis gemaakt en waar we bij gelegenheid al een keertje op bezoek waren geweest) naar ons toe met een verzoek. Hij en zijn vrouw willen er een tijd tussenuit en vragen of wij voor hun het hostal willen runnen! tja, hoezo toeval...
Dus afgelopen zondag hebben we de maand afgesloten met de duikschool en zijn we gecrasht op een kamer van het hostal "Tio Tom's Guesthouse". De afgelopen twee dagen hebben we even de tijd genomen om tot onszelf te komen en hebben we een beetje toeristje gespeeld. Vandaag hebben we gesprekken gehad en we zijn tot een principe akkoord gekomen om Tio Tom te gaan runnen, in ieder geval tot ca. half november! De komende dagen worden we ingewerkt en half maart zijn we dan op onszelf aangewezen.
Van Nederland naar Panama en van duikschool naar hostal...Tja "Het leven is wat je gebeurt terwijl je andere plannen maakt."
De komende tijd zullen we weer niet veel on-line zijn, maar daarna zullen we jullie uiteraard weer op de hoogte houden van onze avonturen, alleen nu dan van het hostal Tio Tom!
Tio Tom's Guesthouse (9 maart)
We zitten inmiddels alweer 9 dagen in Tio Tom. We zijn goed en systematisch ingewerkt door de Duitse eigenaren. Deze Deutsche Gründlichkeit is een verademing na 2 maanden gerommel in de duikschool. Roberto is ingeleerd in de keuken en ik in de huishoudelijke en financiële zaken. Vanmorgen is Ina (de eigenaresse) vertrokken naar Panama City en vanmiddag gaat Tom (de eigenaar) er voor 1 dag achteraan, omdat er nog wat dingen geregeld moeten worden. Morgenavond komt hij weer terug want wij moeten donderdag nl. naar Costa Rica voor de zogenaamde Visa-run. Met dit fenomeen heeft iedere buitenlander die hier langere tijd verblijft elke 3 maanden te maken. Je toeristenvisum is 90 dagen geldig in Panama. Daarna moet je het land uit. Je mag dan na drie dagen in het "buitenland" te hebben verbleven, weer terug komen in Panama, waarbij je weer een visum krijgt voor 3 maanden. We gaan deze visa-run nu iets eerder doen dan gepland omdat Tom hier dan nog is.Onderweg naar Costa Rica komen we door Changuinola, het laatste grote plaatsje in Panama. Daar gaan we ook een mobiele telefoon kopen. (ja, ja, vreselijk we gaan zelfs hier aan de mobiel...) en zodra wij terug zijn van de visa-run, aanstaande zondag, zullen we samen met Tio (zo noemt iedereen hem inderdaad op het eiland)Tom de officiële "overdracht" regelen. Hij zal maandag of dinsdag zelf vertrekken en dan zal Tio Tom in Nederlandse handen zijn....
We hebben het hier al enorm naar ons zin. Het hostal is echt heel leuk en gezellig en ook privé gaan we erop vooruit want het "appartement" van de eigenaren, waar wij de komende maanden mogen verblijven, is groot en zelfs van luxe voorzien! Zodra we hier zelfstandig zitten zullen we weer foto's en filmpjes maken, zodat jullie met ons kunnen meegenieten.
Visarun (11-14 maart) toerist tegen wil en dank
Onze visarun is iets vervroegd, zodat we deze eerste keer samen kunnen gaan (omdat Tom er nog is). Donderdag ochtend nemen we om 8 uur het bootje naar Bocas Town (Isla Colon), daar stappen we op de watertaxi naar Almirante (op het vasteland) en om 9 uur pakken we de bus naar Changuinola. De weg is goed begaanbaar maar toch staan we plotseling midden op de weg stil. Na ongeveer 10 minuten wachten valt er ineens met donderend geraas een grote boom over de weg en er komen een viertal mannen met kettingzagen die 'm in stukken zagen en de weg afslepen en enkele minuten later kunnen we onze weg weer vervolgen. Changuinola is een wat groter plaatsje en daar doen we wat boodschappen voordat we de bus naar de grens nemen. De lokale bus blijkt een oude amerikaanse gele schoolbus te zijn met grote speakers waaruit caribische rap schalt en hij zit nokvol. Bij de grens is het dit keer niet zo druk als toen we hier aankwamen, dus met een uurtje zijn we beide douane's door. De costaricaanse beambte wilde wel een bewijs zien dat we Costa Rica weer zouden verlaten, dus het kwam goed uit dat we het e-ticket van onze retourticket konden laten zien. Voor de volgende keer moeten we hier dus nog iets voor verzinnen, maar goed dat is een zorg voor over drie maanden. De "express-bus" naar San Jose gaat pas over 3 uur dus we besluiten ook hier de lokale bus te pakken: een boemeltje die letterlijk iedere 200 meter stopt om iemand in- of uit te laten stappen. Het is inmiddels midden op de dag en erg warm dus alle ramen staan open, maar naar buiten kijken lukt niet want de wegen in Costa Rica zijn beduidend slechter dan in Panama en het verkeer doet grote stofwolken opwaaien. Dus zonder echt van de omgeving te kunnen genieten, hotsebotsen we van bushalte naar bushalte en als we 2 uur later aankomen in Cahuita hebben we allebei een houten kont.Tja, daar zitten we dan, verplicht een paar dagen in Cahuita, een plaatsje dat uit 2 straten bestaat met wat hostals en restaurants.... Het is vreemd want we hebben helemaal geen vakantie-gevoel, maar goed, nu we hier toch zijn, zullen we toch maar even de toerist gaan uithangen. Dus de volgende dag gaan we naar het nationale parkje, een voetpad van zo'n 8,5 km door het regenwoud, langs de kust. Het is niet groot maar wel erg mooi. Je loopt beschut onder de bomen terwijl je regelmatig langs prachtige zandstrandjes komt en er zitten heel veel dieren. We hebben doodskopaapjes en brulapen gezien, een neusbeertje, verschillende wasbeertjes, prachtige grote vlinders en diverse vogels. Een leuk tochtje gewoon op onze teenslippers.
Verder hebben we het lekker rustig aan gedaan. Een stukje langs het strand gewandeld, een boekje gelezen, een hapje gegeten en wat zitten kletsen met de mensen in het hostal (natuurlijk reclame gemaakt voor Tio Tom!). Zondag hebben we de reis weer in omgekeerde volgorde gemaakt. Nu moesten we natuurlijk aan de panamese kant een bewijs overleggen dat we Panama weer zouden verlaten, maar daar hebben we gewoon hetzelfde buskaartje voor gebruikt dat we in januari verplicht moesten kopen, waarop we zelf de datum hebben gewijzigd... je ziet, we worden al creatief!
Rond 4 uur zijn we weer terug in Tio Tom en regelen we de laatste zaken met Tom. We kunnen ons gaan installeren in de prive-vertrekken en vanaf maandag mogen we de boel in ons eentje gaan draaien.
Geïnstalleerd (17 maart)
Afgelopen maandagochtend zijn we aan onze nieuwe "job" begonnen. Tom vertrok rond 7 uur en liet Tio Tom in onze handen achter. Het begon direct goed want we zaten helemaal vol en alle klanten zouden die ochtend vertrekken (dit kwam toevallig zo uit en lag niet aan ons... hoop ik ;oD). Daarbij kwam dat Yari, het kamermeisje, op maandag altijd vrij is, dus we konden gelijk samen aan de slag! Op zich wel goed, want dan weten we meteen wat er allemaal moet gebeuren. Bovendien heeft Yari al aangegeven dat ze half april wil stoppen (dan gaat ze nl. 2 maanden naar haar vriendje in Duitsland) en als het haalbaar is (in april begint ook het laagseizoen) willen we kijken of we het gewoon met z'n tweetjes kunnen behappen.Roberto is al helemaal thuis in de keuken en verzorgt het ontbijt en de lunch en ik maak de kamers schoon en draai de was. Op zich valt het wel mee, we hebben in totaal 7 kamers, maar die eerste dag wilden we het natuurlijk allemaal veel te snel doen, en met deze tropische temperaturen is dat geen goed idee. Het gevolg is dat we om 1 uur helemaal klaar zijn, allebei minstens 2 liter vocht verloren zijn en de rest van de middag niets meer te doen hebben! Dat gaan we voortaan dus iets rustiger aan doen... (en we begrijpen meteen waarom alles hier altijd op z'n elf-en-dertigst gebeurt). Maar goed, alles was wel netjes op orde en in de loop van de dag liep het hostal alweer lekker vol. De eerste avond 4 kamers bezet en de dag erna alle 7 kamers vol en vandaag ook. Voor de komende dagen staan er alweer een aantal reserveringen dus dat gaat goed.
Om jullie een indruk te geven, hierbij alvast een aantal foto's. Ook dit huis staat op palen in het water, maar het is een stuk groter. Op de "begane grond" zitten de hostal-kamers en een patio waar mensen kunnen zitten, een groot dek waar gezond kan worden en een"rancho" waar ze in een hangmat kunnen hangen. Verder is hier de keuken en een soort was/droog-ruimte en rommelhok. De privevertrekken bevinden zich daarachter en erboven en bestaan uit een kleine kamer met een zitje en de badkamer die van alle gemakken voorzien is. Onze slaapkamer bevindt zich op de eerste verdieping. Daar staat een groot bed (met prachtig uitzicht op de baai), een bureau en een schommelstoel en voor de luie avonden is er ook nog een hangmat.
Om echt een goede indruk te krijgen van hoe het er hier uitziet, willen jullie natuurlijk een filmpje zien, dus bij deze de belofte dat die er (heel) binnenkort aankomt! Stay tuned.....
Post (19 maart)
Het is vandaag onze vijfde dag en tot nu toe zitten we echt helemaal vol. Het is duidelijk hoogseizoen want we hebben de afgelopen dagen al diverse keren mensen moeten teleurstellen. De ochtenden zijn gevuld met ontbijtjes maken en tourtjes regelen. De één wil een dagtour maken met onze buurman, de ander wil snorkelspullen huren en de volgende wil graag de kayak meenemen. Voor we het weten is het al half twaalf. Eigenlijk zou ik naar Bocas Town (Isla Colon) gaan om boodschappen te doen, maar het kamermeisje had opgebeld dat ze ziek was, dus we besluiten de taken om te draaien. Ik blijf om de kamers schoon te maken en twee wassen te draaien en Roberto neemt de watertaxi naar Bocas.Zoals iedere keer als één van ons op Colon is, loopt ook Roberto weer even langs het postkantoor. Daar weten ze inmiddels al dat we wachten op 2 dozen en vandaag, haleluja, blijkt er 1 doos te zijn gearriveerd! Hij is helemaal kapot en weer dichtgeplakt, er rammelt iets en we zijn bloednieuwsgierig, want welke doos zou het zijn? Als twee kinderen op Sinterklaas-avond pakken we de doos uit, enthousiaste kreten uitend iedere keer als we een triviaal, maar o zo handig item ontdekken. De batterij-oplader voor ons foto-toestel, het extra medicijntasje, mijn epilady (nooit geweten dat ik die zo zou missen), een extra set verloopstekkers, de bloeddrukmeter en ga zo maar door. Het gerammel blijkt het kapotte glas van de fotolijst die ik van mijn collega's heb gehad, te zijn, dus die heeft het helaas niet gehaald, maar de foto's heb ik nog. Gelukkig hebben we bij Tio Tom wat meer privéruimte dus we hebben alles direct een plekje gegeven. En nu is het wachten natuurlijk op doos nummer 2.....
Het hostal (20 maart)
Zoals beloofd, zijn hier de filmpjes!Eentje van het hostal waar de gasten verblijven (we konden helaas maar 1 kamer laten zien, omdat alle andere bezet waren):
Tio Tom's hotel
En eentje van onze privévertrekken:
Tio Tom's priveruimten
Tio Tom's priveruimten
We hopen iedereen's nieuwsgierigheid weer even bevredigd te hebben!!!
Huisdieren (25 maart)
Het wordt tijd om onze huisgenoten voor te stellen. Want behalve het beheer van het hostal hebben we ook de zorg van de daarbij behorende huisdieren toegewezen gekregen. Jawel, een hond én een kat!Dit is Anni, een rotweiler. Degene die mij kennen weten dat ik geen hondenmens ben, dus de zorg voor Anni is voornamelijk Roberto's taak. Al moet ik toegeven dat ze een schat van een beest is die werkelijk geen vlieg kwaad doet. Ondanks dat hier toch altijd weer vreemde mensen binnenkomen, slaat ze nooit aan. Toch is ze ook een goeie waakhond, want toen ik een keertje met haar aan de lijn liep, kwam er een wat vaag persoon op ons af en toen begon ze direct vervaarlijk tegen 'm te grommen waarop de man afdroop. Verder heeft ze een voet-fetisj want ze likt echt iedereens voeten!
En dit is Charlie. Zoals het een kat betaamt gaat ze eigenzinnig haar eigen gang, ligt dagenlang lekker te luieren op het dek en 's nachts heeft ze haar vaste plekje op de stoel in de slaapkamer. En omdat ik uit de familie-met-de-katten kom, heb ik de zorg voor Charlie op me genomen. Anni en Charlie leven op goede voet met elkaar, met uitzondering van een enkele keer dat ze, zonder enige specifieke reden, ineens achter elkaar door het huis jagen...
Buiten deze huisdieren hebben we op ons "tuinterras" ook nog dieren in het wild, zoals heel veel, prachtige, tropische vlinders en vogels, waaronder ook kolibri's. Het is echt een schitterend gezicht om die in de lucht te zien hangen, de vleugels zo snel klapwiekend dat je ze niet meer kan zien. En in één van onze plantenbakken zitten zelfs de beroemde, alleen op Bastimentos voorkomende, red frogs! Deze felrode, giftige (als je ze zou eten) kikkertjes zijn zo klein als het topje van je vinger en dus heel moeilijk te spotten.
Stranddag (26 maart)
Ik heb vandaag een vrije dag! Het is niet zo druk (maar 1 kamer schoon te maken en een paar ontbijtjes) en Yari is er om te helpen dus de "baas" heeft me een snipperdag gegeven. Een paar van onze gasten gaan met Denisse (divemaster die we van de duikschool kennen en die ook tourtjes doet samen met haar vriend) naar Polo Beach en ik ga lekker mee.Het is een eind varen want dit strand ligt aan de andere kant van Bastimentos aan de open zee dus de golven zijn hoog. Polo Beach bestaat uit allemaal kleine zandstrandjes omzoomd door palmbomen. Daar aangekomen gaat een ieder zijn weg en zoekt zijn eigen strandje op want we willen allemaal dat alleen-in-paradijs-gevoel ervaren. En paradijselijk is het. Zonovergoten witte zandstrandjes, wuivende palmbomen (waar een paar luiaards in blijken te hangen) en een zee die van smaragdgroen tot azuurblauw kleurt. Ik lig heerlijk onder de palmbomen te lezen en wat over de zee uit te kijken, neem af en toe een duik in het uitnodigende water om te snorkelen en ik geniet met volle teugen van deze vakantiedag!
Boatraces (29 maart)
Het afgelopen weekend heeft hét evenement van Bastimentos plaatsgevonden: the Bastimentos Boatraces! Dit speelde zich af op het centrale plein van het dorpje dat zich direkt naast ons hostal bevindt en natuurlijk op het water. Het plein stond vol tenten waar eten, drank en souvenirs werden verkocht en er stond (naar goed Bastimentiaans gebruik) ook een joekel van een geluidsinstallatie. Er waren diverse water-activiteiten die zich voor het plein en dus ook vlak naast ons afspeelde, zoals kajak-races, peddelen op een surfboard, duiken naar dollars en lopen op een boomstam. Maar er waren ook races met motorbootjes in verschillende categorieen die in de baai werden gehouden. Het evenement had veel publiek getrokken zodat de hele baai vol lag met motor- en zeiljachten en het plein afgeladen was met veel lokale bevolking en wat toeristen.De hotelgasten hadden vanaf ons dek een prachtig zicht op alle activiteiten en hadden de grootste lol. Vooral de organisatie, of eigenlijk het ontbreken daarvan, was onderwerp van gesprek. Er was nl een programma rondgestuurd waarop de tijden van de verschillende races werden aangekondigd maar die was klaarblijkelijk alleen maar voor de vorm. Daarbij was het keer op keer onduidelijk waar de start van de race zich bevond en werden de deelnemers van links naar rechts en weer terug gedirigeerd om uiteindelijk na 20 minuten dan toch allemaal op dezelfde plek te liggen zodat de race van start kon. Soms was een race al begonnen voordat we het überhaupt in de gaten hadden en volgens mij hebben ook lang niet alle aangekondigde activiteiten plaatsgevonden. Al met al waren het twee drukke dagen vol muziek en "spektakel" waar vooral de lokale bevolking uit z'n dak is gegaan en waarvan Roberto en ik, als twee ouwe gebakjes, op zondagavond tegen elkaar zeiden: "gelukkig is het morgen weer een gewone dag!"
Uit eigen keuken (6 april)
Er zit een vreemd soort regelmaat in dit hostel. Het valt ons op dat iedere keer in het weekend (hetzij op zaterdag, hetzij op zondag) alle klanten tegelijk vertrekken. Dan zijn we ineens leeg en moeten alle kamers schoongemaakt worden en hebben we plotseling 3 of 4 wasmachines te draaien. Diezelfde dag komen er meestal niet veel klanten en zijn we blij als we weer 2 of 3 kamers kunnen verhuren. De dag daarna begint het dan weer te lopen en zijn binnen een paar uur alle kamers bezet en moeten we zelfs aan het eind van de middag "nee" verkopen. Gisteren was weer zo'n dag en aangezien de meeste gasten gemiddeld 3 nachten blijven, zitten we voor de komende dagen weer volgeboekt.Naast het verhuren van de kamers is het serveren van ontbijt, lunch en drankjes onze tweede "core-business" en veel dingen die we op de kaart hebben staan, maken we ook zelf! Zo maken we (volgens speciaal recept van Tom) eigen hamburgers voor de lunch die vooral bij de mannelijke klanten goed in de smaak vallen. Voor het ontbijt maken we zelf het pannekoekenbeslag (dus niks Koopmans) en ook de yoghurt (dat is echt onvoorstelbaar eenvoudig). We maken de jam van verse ananas en limonade van limoenen, maracuja(passievrucht)sap en vruchtenshakes naar keuze van ananas, (water)meloen of papaja. Geloof het of niet maar de klanten vinden het allemaal even lekker. En tot slot, maakt Roberto ook nog heerlijke mix-drankjes en cocktails zoals cuba-libre, mojito en een pina-colada van verse ananas "to-die-for" die het uiteraard heel goed doet bij de dames!
Klusjesmannen (10 april)
Na slechts een paar weken kunnen we al constateren dat er in zo'n hostal altijd wel iets te doen valt. Iemand zakt door een hangmat, een kamersleutel breekt af in het slot, de wc loopt niet door, kleine ongemakken die (bij voorkeur direct) verholpen of opgelost dienen te worden. Nou staan wij niet bepaald bekend als doe-hetzelvers maar Roberto begint al een aardig talent en vindingrijkheid te ontwikkelen om dit soort zaken het hoofd te bieden. Met behulp van Toms uitgebreide gereedschaps-magazijn heeft hij al een stuk vloer in de keuken gerepareerd, twee keer een kamerslot vervangen, verstopte kranen en douches gerepareerd, een nieuwe deurbel gemaakt, een wc stortbak gerepareerd en een wc-bril vervangen. Een paar dagen geleden, echter, brak een afsluitkraantje van het reserve-water-systeem (we hebben 2 grote reservetanks voor het geval het water op het eiland op is en dat is in een ingewikkeld systeem van buizen verbonden met een pomp en de watertoevoer van buitenaf) en daar waagde Rob zich liever niet aan. Maar niet getreurd, voor dit soort dingen heeft Tom een "mannetje" (Tino) dus die hebben we gebeld. Het duurde even voor Tino kwam, maar hij wist meteen wat er moest gebeuren (nieuw kraantje kopen) en hij beloofde dat de volgende dag direct te doen. De volgende middag komt hij inderdaad met het kraantje, hij pakt een zaag en gaat de leiding te lijf. Ik hoor Roberto nog vragen of de watertoevoer niet afgesloten moet worden, maar dan is het al te laat. Watergekletter alom en Roberto die het met twee handen probeert te stoppen. Gelukkig is het huis van hout en staat het boven de zee dus is er geen sprake van wateroverlast want het loopt door de kieren van de vloer direct weg. Tino verblikt of verbloost niet en gaat op z'n dooie akkertje op zoek naar waar de watertoevoer dan kan worden afgesloten. Na wat zoeken komt hij tot de conclusie dat dat niet mogelijk is en de enige manier is dus door de zure appel heenbijten: de leiding doorzagen, eventjes flink nat worden en dan zo snel mogelijk het nieuwe kraantje ertussen plaatsen. En aldus geschiedde. Tien minuten later zit het kraantje erop, het lekt weliswaar een beetje, maar volgens Tino moet de lijm zich nog zetten en lost zich dat vanzelf op. Tja, en wie zijn wij om hem tegen te spreken. We geven het nog een paar dagen....Vrije dag (12 april)
Ik heb vandaag een vrije dag. Er zijn niet zoveel gasten (maar 2 kamers schoon te maken en een paar ontbijtjes) en Yari is er om te helpen, dus heeft de baas me een vrije dag gegeven!!.Oplettende lezers denken nu... "heb ik dat al niet eerder gelezen?" Klopt, maar toen was de schrijfster Debby, nu voor de verandering schrijf ik (Roberto) een stukje... En ik had dus een vrije dag.
De toer vandaag gaat naar de vleermuisgrotten. Lijkt me een mooi uitstapje. De gids had verteld dat je niet bang moest zijn van water en ook goeie schoenen werden aanbevolen. Dus, op de wandelschoenen stap ik in het bootje en na een rustige tochtje door de lagune, draaien we op een gegeven moment het mangrovebos in. Er volgt een schitterende boottocht. Over kleine smalle riviertjes, omgeven door gigantische mangroven, krabben in alle kleuren (blauw, geel rood, oranje en zelfs groen), kikkers en ander waterleven, varen we in een half uurtje naar een aanlegplaatsje. Onderweg spotten we zelfs een luiaard! De eerste die ik hier te zien krijg, en wat worden we direct verwend. Op slechts een meter afstand kruipt het dier, met een kleintje op haar buik, tergend langzaam door de takken. Wat een prachtig beestje. Er zullen er vandaag nog 2 volgen!
Na het aanleggen van de boot, volg een korte wandeling door het regenwoud. Het heeft hier de afgelopen dagen flink geregend (1 nacht van 57 mm regen!) dus het "regenwoud" is niets minder dan een modderpoel. De wandelschoenen zakken dus tot enkeldiepte weg. Goed advies van de gids dacht ik nog... Dan de ingang van de grot. Direct nadat we naar binnen geglibberd zijn, valt het ons op dat er een wat zure lucht hangt. Vleermuispoep, legt de gids uit. En inderdaad, als we met onze zaklantarens naar boven schijnen, dan zien we werkelijk honderden vleermuizen, sommige wel 30 cm groot!! Die beestjes vliegen razendsnel en rakelings langs je hoofd. Als we de lampen uitdoen, volgt een pikzwarte donkerte, waar je ogen nooit aan wennen. Wat je wel voelt is de wind die de vleermuisvleugels veroorzaken om je hoofd... Spannend? Best wel...
De lampen gaan weer aan en we lopen nog geen minuut in de grot of we moeten wat rotsjes overklimmen. Aan de andere kant zien we een donkere gang, daar gaan we in. Wat blijkt? De donkere gang staat onderwater. Niet een klein laagje, nee direct tot boven de knie. Wandelschoenen dus direct zeiknat, zowel buiten als binnen... Maar ja, de gids hàd het verteld. We volgen de gang. Elke stap heeft 3 "lichtmomenten" nodig. Eerst op de ene muur schijnen waar je je hand kunt neerzetten (de spinnen die in de grot zitten zijn groter dan je hand, zoals de gids, aardige jongen overigens, ons net voorbij de ingang al heeft laten zien) dan op de andere muur schijnen voor je andere hand, en dan in het water, om te zien waar je voet terecht gaat komen. De mensen met een hoofdflampje zijn hier duidelijk in het voordeel. (Hoofdlampjes hebben wij ook, maar die zitten in de doos..... weet je nog?...). Die laatse handeling is overigens na ongeveer 10 minuten niet meer nodig, want dan staat het water tot borsthoogte... Het wordt een ware klim-, kruip- en sluipdoor tocht. Dan weer over rotsen heen klimmen, dan weer er onder door kruipen. Steeds maar weer het water in. Op sommige stukken is het water zo diep dat we zelfs moeten zwemmen. Niet makkelijk hoor, met zware wandelschoenen aan je voeten en 1 hand boven water om de zaklamp niet nat te laten worden. Maar wel Super Gaaf! Het wordt echt spannend als we door een opening moeten waar net je hand doorheen kan. Dus... hand, met zaklamp er doorheen, en dan zelf kop onderwater, zwemmen en aan de andere kant (niet verder dan 20 cm, maar toch) weer boven komen...
Na een dikke 2 uur zijn we de grot uit. Koud en zeiknat. De gids heeft wel gezorgd voor lekkere warme chocolademelk, dus dat we de terugtocht in de gietende regen maken, ach een kniesoor...
Genieten (17 april)
Het is weer heerlijk weer. Het is zo helder dat we, voor het eerst, duidelijk de bergen van het panamese vasteland tegen de hemel afgetekend zien. En omdat het de afgelopen dagen helemaal niet meer geregend heeft, is ook het water glashelder. Vanaf het dek zien we de zeesterren liggen en een adelaarsrog voorbij zwemmen en onder het dek hebben zich twee murenen verschanst.Vanmorgen zijn er drie kamers leeggegaan, maar we hebben inmiddels wel geleerd om, met temperaturen boven de 35 graden, een caraibisch tempo aan te houden. Eerst draaien we op ons gemak met z'n tweetjes (want Yari is vertrokken naar Duitsland) de ontbijtjes en daarna beginnen we rustig aan de kamers. Na iedere kamer houden we eventjes pauze en drinken we een groot glas water of sap om de vochthuishouding op peil te houden. Dan gaat de was in de wasmachine en kunnen we even lekker luieren. We hebben de hangmat bij het terras omgedoopt tot directiekamer en de rancho is onze vergaderkamer. Dus de "directeur" gaat zijn dagelijkse stukken (=boek) doornemen en ik ga "vergaderen".
Zo genieten we iedere middag van het mooie weer, de omgeving en de bloemen- en dierenpracht om ons heen. Want dieren zitten er genoeg! Twee dagen geleden presteerde Charlie het om een hagedis te grijpen. Met zijn buit in zijn bek zocht 'ie een plekje tussen de struiken en van het slachtoffer hebben we nooit meer iets vernomen.
Ook de kolibrie's blijven ons fascineren en na een aantal mislukte pogingen, hebben we er nu toch een filmpje van kunnen maken (klik op de volgende regel):
Kolibrie filmpje
Zoals je ziet zijn ze zo snel dat het heel lastig blijft om ze goed in beeld te krijgen, dus voor degene die willen weten hoe deze vogeltjes er eigenlijk uitzien, heb ik ook nog een fotootje.
Oh ja, dat zou ik bijna vergeten, doos numero 2 is afgelopen week ook gearriveerd! Zo zie je maar weer, als je maar geduld hebt... Minder nieuwsgierig dan de eerste keer (we weten immers wat er in deze doos zit) maar toch wel enthousiast pakken we hem weer uit. Naast de handige hebbedingetjes(o.a. de hoofdlampjes die Roberto goed had kunnen gebruiken tijdens zijn grot-excursie) zitten er ook een hoop spullen bij die ondertussen niet meer direct noodzakelijk zijn (alles wat met duiken te maken heeft) maar we hebben gelukkig genoeg ruimte hier dus we geven alles gewoon een plekje en wie weet hebben we het ooit in de (nabije) toekomst weer eens nodig.
Duiken (25 april)
Veel mensen hebben mij (Roberto) de laatste tijd gevraagd of ik het duiken niet miste. Natuurlijk zijn we hierheen gekomen om een duikschool te runnen en is het niet zo gelopen als we allemaal gedacht hadden. Maar of ik het duiken nu echt mis? Nee. Zoals jullie (of in elk geval iedereen die mij kent) zullen kunnen begrijpen, heb ik het prima naar m'n zin met de gasten om me heen, slappe praat, cocktailtjes en reisverhalen.Maar, als de kans zich voordoet dan zal ik duiken niet afslaan... Zo ook gisteren. Zoals jullie al weten is het nu de wat rustigere tijd. Dat betekent dat Debby en ik eigenlijk rond een uur of 12 klaar zijn met alles, en we dus de rest van de dag kunnen gebruiken om in de hangmat (directiekamer) de stukken (boek) voor de vergadering van de volgende dag door te nemen. Gisteren hadden we echter 2 gasten die naar mogelijkheden vroegen om te gaan duiken. Nu was ik vorige week al eens een keer bij Bocas Water Sports (een duikschool op Colon) binnengestapt om eens kennis te maken en te vertellen dat ik op Bastimentos zit, en als ze eens iemand nodig hadden ze altijd konden bellen, dus toen deze 2 gasten om duiken vroegen heb ik BWS gebeld en gevraagd wat de mogelijkheden waren. Nou die waren "gunstig"... Als ik de 2 luitjes mee zou nemen, zou ikzelf gratis mee mogen duiken. Zo gezegd, zo gedaan! Gisteren dus weer eens gedoken. Duikstekken: Hospital Point (gezien: gigantische Lobster, prachtige French Angelfish minstens 50 cm groot, zeer veel Arrow crabs, mooie papagaai vissen, en de gebruikelijke andere soorten als Butterflies, Damselfish en Snappers in alle soorten en maten) en The Car Ferry Wreck. Deze duikstek is erg leuk, want het is een, welliswaar opzettelijk, afgezonken scheepswrak van een oude ferry boot. Hier onder zagen we een Toadfish. Deze beesten zijn best wel zeldzaam, en zijn bijna niet te zien. Het zijn meesters in camouflage en ze zien er echt uit als een stuk koraal, maar als je heel goed kijkt en daar ook de tijd voor neemt, dan kun je de ogen en de mond onderscheiden en daarvandaan het verdere lichaam zien. Deze Toadfish zat niet in een holletje (hun favoriete plekje) maar lag gewoon onder het wrak, dus konden we hem helemaal zien. Erg leuk! Dus eigenlijk had ik gisteren weer een (halve) snipperdag. Pfff... nu loop ik voor op Deb, zal mij benieuwen wat zij binnenkort planned....
Seizoenswisseling (28 april)
Het is vandaag weer een erg warme dag! Nou zul je denken "het is bij jullie toch altijd warm?", maar toch ervaren we ook hier verschillen in het weer. Maart is een mooie maand geweest met weinig regen en dat schijnt voor hier redelijk uniek te zijn. Drie dagen geleden hebben we 's nachts een enorme donderbui gehad. Er viel in 2 uur tijd meer dan 120 mm regen en de krakende donderslagen hielden soms minutenlang aan. Direct toen de bui begon zijn we het bed uitgesprongen om alle ramen dicht te doen en Roberto trotseerde de storm om op het terras de plastic schermen te laten zakken maar in die korte tijd was alles, inclusief Rob, al zeiknat! Meestal kondigt zo'n nachtelijke bui een koufront aan waarin het een paar dagen blijft regenen. Maar dit keer was het de volgende dag alweer prachtig weer maar wel erg drukkend. En dat weer heeft de laatste dagen aangehouden. De luchtvochtigheid is beduidend hoger en zelfs zonder enige inspanning te verrichten, transpireer je werkelijk uit iedere porie van je lichaam. Dus toen een paar van onze klanten gisteren een toer na Polo Beach gingen maken en Roberto voorstelde dat ik mee zou gaan, hoefde ik daar niet lang over na te denken. Jawel, ook ik heb mijn tweede vrije dag gehad en in tegenstelling tot Rob, die iedere keer iets actiefs of avontuurlijks gaat doen, heb ik wederom de hele dag met een boek onder de palmbomen gelegen met als enige activiteit af en toe een duik in zee om te snorkelen. Heerlijk!Inmiddels is het laagseizoen aangebroken. Tom had al gezegd dat het na Pasen minder druk zou worden en de meeste reisgidsen (we hebben ze bijna allemaal wel gezien want geen toerist reist zonder) geven aan dat het hoogseizoen tot half april loopt. En dat klopt ook. We hebben tot ruim na Pasen praktisch alle dagen helemaal vol gezeten en sinds anderhalve week is het wat minder. Eén avond hebben we slechts 1 kamer verhuurd (tot grote schrik van Roberto "ojee, als dat maar niet zo blijft") maar verder zitten we op een gemiddelde van 3 kamers per nacht. Ook is het publiek veranderd. Er zijn nu veel meer echte backpackers en budget-reizigers. Soms komen ze binnen en vinden het hostel prachtig, maar vertrekken, na enig aarzelen, dan toch omdat onze goedkoopste kamer van 22 dollar te hoog is voor hun dagbudget. Anderen besluiten wel te kiezen voor het extra comfort van het hostel (grote kamer, eigen badkamer, mooi dek met hangmatten aan het water) maar spenderen verder weinig of niets en kopen in de supermarkt hun eigen ontbijt en drankjes. Dan is er nog een categorie toeristen die in een goedkoop hostel gaat slapen maar wel budget over heeft om iedere ochtend uitgebreid bij ons te komen ontbijten. Maar we hebben ook al eens iemand gehad die blijkbaar zo'n laag dagbudget had dat ze vroeg of ze niet een hangmat kon huren voor de nacht! Dus je ziet, het wordt nog lang niet saai ;o)
Politiek (5 mei)
We zitten hier nu al weer bijna 2 maanden en we hebben onze draai al aardig gevonden. Naast het "hotel-gebeuren" is het onderhouden en informeren van de gasten een belangrijke functie. Denisse, die we kennen als divemaster bij de duikschool, organiseert samen met haar vriend diverse tours en zij komt iedere avond langs om te vragen of onze gasten hier interesse in hebben. De meeste hebben dat uiteraard en dat is voor ons weer een goede zaak want als de klanten het naar hun zin hebben en verschillende tours willen doen, blijven ze langer! Iedereen gelukkig, zou je denken.Maar gisteren, toen ik even wat boodschappen ging halen bij het lokale winkeltje op de hoek, sprak de eigenaar Teddy me aan dat er in het dorp gemord wordt over het feit dat Denisse tegenwoordig alle tours doet en hij wees me erop dat de bootkapiteins die als watertaxi fungeren (maar die dus ook tours doen) dreigen uit protest niet langer nieuwe klanten die vanuit Colon komen bij ons af te zetten. Het probleem is dat Denisse geen local is en met een gezonde ondernemersgeest pro-actief de hostels benaderd om klanten te charteren, terwijl de lokale bootkapiteins (met de caribische mentaliteit) gewoon wachten totdat toeristen naar hun toekomen met de vraag of ze een tour kunnen krijgen. Om die reden krijgt Denisse dus wel mensen voor tours en de lokale bootkapiteins niet. Dit zet "kwaadbloed", zeker omdat Denisse uit Chili komt en dus ook een "gringo" is. Een paar hostals hebben om die reden al tegen Denisse gezegd dat ze niet meer welkom is om mensen te "charteren" in het hostal.
Moeilijke situatie dus. Iemand die haar best doet, werkt en mensen verzameld en dus eigenlijk heel goed bezig is, wordt bestraft door locals die geen reet uitvoeren en "boos" zijn dat ze geen werk hebben. En, wat erger is.... Wij zitten daar dus tussenin. Door te dreigen geen mensen bij Tio Tom af te zetten, worden wij weer in een situatie gedwongen om ook Denisse de wacht aan te zeggen, terwijl wij het juist geweldig vinden wat ze doet en het ook goed is voor de tevredenheid van onze klanten... Maar ja, als we geen klanten hebben, maakt die tevredenheid ook niet uit.....
Voor ons is het natuurlijk belangrijk om in ieder geval op vriendschappelijke voet te staan met de lokale bevolking dus we zijn blij dat Teddy ons heeft geinformeerd (hij had ons ook in ons sop kunnen laten gaarkoken) en we zullen ons "beleid" wat aanpassen zodat iedereen een eerlijke kans krijgt om wat tours te verkopen. Ja, ja, "vriendjespolitiek", ook hier...
In de lucht (12 mei)
Veel mensen die Tio Tom opzoeken op het internet, vinden wel een hoop (m.n. leuke) berichten, maar geen eigen web-site. Dat klopte.... tot nu. Want een goeie vriend is zo lief geweest om in korte tijd voor ons een leuke web-site op te zetten (bedankt Steef!). Omdat wij hier maar tijdelijk zitten en de web-site echt voor het hostal is, hebben we ervoor gekozen om het op Tom en Ina's naam te zetten. Onze namen zullen jullie dus niet tegenkomen op de site, maar degene die dit blog volgen weten natuurlijk dat wij hier voorlopig nog zitten! We hopen de komende tijd nog wat extra foto's te maken van het eiland, zodat we die kunnen toevoegen op de site.Dus, allen, kijk op "onze" gloednieuwe site: www.tiotomsguesthouse.com en zegt het voort, zodat we deze zomer een heleboel gasten krijgen :-)
En voor iedereen die ons al met een bezoekje hebben vereerd, we vinden het heel leuk als jullie een berichtje in het gastenboek willen achterlaten.
Overigens, ook zonder web-site gaan nieuwtjes heel snel in de back-packers-wereld. We hebben op dit moment een nederlands stel op bezoek, dat ruim een maand geleden in Nicaragua van een ander nederlands stel gehoord had dat Tio Tom op Bastimentos tijdelijk door Nederlanders wordt gerund!
Avondje uit (14 mei)
Tom en Ina zijn een paar dagen terug om wat spulletjes op te halen en Roberto verraste me door met hen af te spreken dat zij in het hostal bleven, zodat wij gisteren een avondje uit konden. En als we uit gaan dan gaan we (natuurlijk) uit eten, en zelfs hier vinden we een zes-gangen-verrassings-menu! Roberto had gereserveerd bij restaurant Guari-Guari in Bocas Town op Colon, waar we om half zeven verwacht werden. Dus om 6 uur zijn we "netjes" aangekleed (voor het eerst sinds ruim 4 maanden weer eens een lange broek aan!) en nemen we de watertaxi naar Colon. We spreken met de bootkapitein af dat hij ons rond half 10 weer komt ophalen, want 's avonds varen de bootjes niet of niet frequent en we zouden de eerste niet zijn die na een avondje stappen ongewild op Colon komen vast te zitten. Het restaurant is een open gebouw (soort terras met dak) en ligt even buiten het centrum aan de rand van het woud. We zijn omringd door de oerwoud-geluiden aan de ene kant en het breken van de golven op het strand aan de andere kant en genieten van een fles heerlijk Chardonnay (wat een luxe). We beginnen met een lekkere salade met appel en amandelen en een fruitige dressing. Daarna volgt een tortilla-rolletje met een spinazie-kaas-vulling. Gang nummer 3 is een tonijn-carpaccio met een overheerlijke dressing, die wordt opgevolgd met een vietnamees balletje gehakt in een gevaarlijk scherpe saus. Het hoofdmenu bestaat uit het lekkerste stukje vlees dat we hier ooit gegeten hebben, en bij navraag blijkt ook dat het vlees wordt ingekocht in David (dat is zo'n 150 km landinwaarts op het vasteland) omdat ze deze kwaliteit hier in de buurt absoluut niet kunnen vinden. Tot slot krijgen we nog een dessert van vanille-ijs op een gecaramelliseerd schijfje ananas. En dat alles voor maar 19 dollar per persoon. We genieten werkelijk met volle teugen. We tafelen nog even na met een goed kopje espresso en een Cointreautje, maar dan moeten we echt weg om onze watertaxi te halen (die hadden we makkelijk een uurtje later kunnen laten komen). Heerlijk, zo'n onverwachts avondje vrij, het was weer ouderwets genieten!Wildlife (17 Mei)
Zoals jullie weten staat hostal Tio Tom ook op het water. Maar in tegenstelling tot de duikschool hebben we hier (zoals jullie hebben kunnen zien op de verschillende filmpjes) een soort tuin. In deze tuin staan niet alleen 72 verschillende soorten orchideeen, maar zitten ook heel veel vogels. En aangezien het mei is, hebben we ook volop nestjes in de bomen. Een paar weken geleden zagen we de vogelpaartjes af- en aanvliegen met takjes om het nestje te bouwen. Af en toe werd er zelfs een takje uit het nestje gepikt door een ander vogelpaartje wat een hoop gekrakeel veroorzaakte. Een weekje later hoorden we een hoog gepiep uit de nestjes komen en werd er weer af- en aangevlogen door Pa en Ma, dit keer met voedsel. En nu zien we af en toe een klein kopje uit een van de nestjes tevoorschijn komen en we houden al heel de middag het nestje met argusogen in de gaten omdat we verwachten dat de kleintjes binnenkort uit zullen vliegen. En terwijl we daarop zitten te wachten, hebben we vanuit onze hangmat in de Rancho (het hutje achter op ons dek) ook een prachtig zicht op de Kolibrie die zich tegoed doet aan het suikerwater van de "birdfeeder" die we daar sinds kort hebben hangen. We hadden al eens een poging gewaagd om een Kolibrie op de film te zetten, maar die beestjes zijn erg snel, dus dat is niet eenvoudig. Omdat ze ons blijven fascineren, hebben we het vanmiddag maar weer eens geprobeerd.Klik hier voor filmpje van de Kolibrie
Verder staat de archipel van Bocas del Toro in de wereld van de reptielenliefhebbers bekend als het paradijs voor de giftige kikkertjes. De beroemste daarvan zijn de zgn. Red Frogs. Rode kikkerjes, die giftig zijn en niet groter dan de top van je pink. Er is hier op Bastimentos zelfs een strand naar ze genoemd: Red Frog Beach. Voor de locals en de mensen die hier al wat langer zitten heet dat strand gewoon second beach, maar aangezien er nu volop "developed" wordt hebben ze de naam veranderd. Natuurlijk beweert men, en zeker de mensen van het development, dat de Red Frogs alleen op dat strand voorkomen. Ha, ha... Niet dus. Deze Red Frogs, kun je ook gewoon in onze tuin bewonderen.
Klik hier voor filmpje van de rode kikkertjes
Zo zien jullie maar, we hebben echt zat Wild Life in onze tuin!
Leeg (20 mei)
De afgelopen dagen is het hostal langzaam leeggelopen en vanmorgen zijn de laatste gasten weggegaan. Het is inmiddels bijna 16.00 uur en bovendien regent het pijpestelen, dus we verwachten niet dat er nog mensen zullen komen wat betekent dat we vanavond helemaal leeg zijn! Dat hebben we al eerder gehad. Begin mei gebeurde er precies hetzelfde en toen hebben we 3 dagen achter elkaar helemaal geen gasten binnengekregen. Tja, ze hadden ons al gewaarschuwd, het laagseizoen is aangebroken. Gelukkig hebben we na die 3 dagen wel weer nieuwe gasten gekregen en hebben we ruim een week zelfs weer helemaal vol gezeten, dus we gaan ervan uit dat dat ook nu wel weer zal gebeuren.Ook is één van de vogelnestjes leeg. We hebben ze helaas niet uit het nestje zien vliegen, maar ik spotte ze wel ineens op een tak van de naastgelegen boom. Twee kleintjes, dicht bij elkaar, terwijl Pa en Ma nog regelmatig besjes en wormpjes kwamen brengen. De hele middag hebben de jonkies in de boom doorgebracht, van tak naar tak fladderend, iedere keer ietsjes verder, maar altijd in elkaars buurt blijvend. Een halfuurtje geleden begon het te regenen en na enig aarzelen, aangemoedigd door beide ouders, sloegen ze één voor één de vleugels uit, de wijde wereld in.
'Bolo' (24 mei)
Zwart, wit en paars. De rouwkleuren van Bastimentos.Toen we op de duikschool woonden, zaten we aan de andere kant van het dorp. Onze buurman daar was Cristo Forchiney, de kapperszaak. Cristo heeft 8 kinderen (!) van uiteraard verschillende vrouwen, dat is hier normaal. Zijn oudste zoon was Abelardo Antonio Forchiney. Hij werd 'Bolo' genoemd. Iedereen op dit eiland heeft een nickname, die van mij (Roberto) is 'Holland'. Cristo is inmiddels een soort vriend geworden. We drinken samen wel eens een biertje en spreken elkaar regelmatig. Zijn zoon Bolo was een surfer. Samen met zijn beste vriend en neef Byron hadden ze een soort surfschool, waar ze toeristen leerden surfen. Surfen was zijn lust en zijn leven.
In de nacht van vrijdag 14 mei zijn er 2 boten op elkaar gebotst. Zoals auto's in Nederland, botsen hier boten. 's-Nachts, waarschijnlijk dronken, zonder licht en te hoge snelheid. Het ongeluk gebeurde om 4 uur 's nachts. Ze vonden Bolo met een gebroken nek om 10 uur 's morgens terug in het water.
Gisteren was de begrafenis. De Forchiney familie is belangrijk in het dorp en er komen ontzettend veel mensen. Eerst is er een kerkdienst waarin Bolo gememoreerd wordt. Daarna volgt er een gewone dienst met preken en gezang die minstens 2 uur duurt. Vervolgens wordt de kist in een processie naar de begraafplaats aan de andere kant van het dorp gebracht. De muzikanten gaan voorop, ze spelen met trommel en blaasinstrumenten een treurige deun. Daarachter volgt de kist, gedragen door 6 mannen, en daarna de lange stoet van mensen (het zijn er zeker 150) gekleed in zwart, wit en paars. Voor zijn huis stopt de kist en staat de stoet een paar minuten in stilte stil. Op de begraafplaats wordt nog een keer gesproken door de predikant, er wordt nog een lied gezongen en dan wordt hij begraven. Niet onder de aarde, maar in een soort tombe boven de grond. Zijn kist, samen met zijn surfplank zijn ingemetseld. Hij was 19 jaar.
Politiek 2 (26 mei)
Sinds 5 mei zijn we bezig om het gedoe met de tours naar ieders tevredenheid op te lossen. Er blijkt een vereniging van bootkapiteins te zijn en onze buurman (die ook Roberto heet) is daar de voorzitter van, dus hebben we met hem zitten babbelen en een aantal ideeën voorgesteld. Hij reageerde enthousiast en stelde voor met een paar mensen van de vereniging terug te komen om spijkers met koppen te slaan. Diverse keren werd er een dag en tijdstip genoemd, maar we hebben nooit iemand gezien. Omdat Roberto (de mijne) bleef aandringen dat ze wel actie moesten ondernemen werd er op een goed moment een officiële vergadering van de vereniging belegd en Rob werd als "speciale gast" uitgenodigd. Het toeval wil dat op dezelfde dag dat deze vergadering is, Denisse ons komt vertellen dat ze weggaat. Cultuurverschillen veroorzaken problemen in de relatie met haar vriend en ze komt afscheid nemen omdat ze diezelfde dag nog vertrekt!'s Avonds gaat Rob op het afgesproken tijdstip naar de vergadering waar Roberto (de buurman) zegt dat de vergadering wel niet zal doorgaan omdat er (op 1 na) niemand is komen opdagen. Waarom? Omdat het regent! We spreken af voor de volgende dag, zelfde plaats zelfde tijd (tenzij het regent natuurlijk...) En jawel, de volgende dag zijn er wel een aantal mensen gekomen, alleen kunnen ze het gebouw niet in omdat degene met de sleutel er niet is. Zonder overleg wordt door de voorzitter bepaald dat de vergadering bij Tio Tom zal plaatsvinden. Dus voor ik het weet, zit het terras vol met een stuk of 20 bootsmannen! Onze buurman opent de vergadering met een gebed (want Roberto is niet alleen voorzitter maar ook de lokale predikant) waarin Tio Tom bedankt wordt voor zijn gastvrijheid en dan volgen de agendapunten. De discussies worden in hoog tempo en in het Guari-Gauri, de lokale taal, gevoerd dus, met uitzondering van een paar namen en locaties die bekend klinken, verstaan we er niets van. Agendapunt 3 gaat over de tours. Direct wordt geroepen dat Denisse toch weg is (ja, ja, nieuws gaat hier heel snel) dus wat hun betreft is het probleem opgelost. Maar wij willen graag goede en betaalbare tours voor onze klanten dus Rob probeert toch de bootsmannen te interesseren voor een iets meer georganiseerde samenwerking tussen de bootsmannen en de hostels zodat de diverse toeristen die eenzelfde tour willen doen, samengebracht kunnen worden en de verschillende soorten tours verdeeld kunnen worden over de bootkapiteins. Wetende dat de lokale bootsmannen niet zo welbespraakt zijn als Denisse biedt Rob aan om ze te helpen met hoe ze klanten moeten benaderen en hoe ze een goed verhaal kunnen houden. Sommige knikken instemmend maar het onderwerp wordt afgesloten zonder concrete afspraken. Er volgen nog 2 onverstaanbare discussies over de volgende agendapunten en dan blijkt de vergadering, even plotseling als die begonnen was, afgelopen te zijn en verdwijnen de mannen richting deur. Rob roept nog een keertje dat degene die interesse hebben in zijn "training" zich bij hem kunnen melden en enkeling zegt dat hij dat zal doen. We zijn benieuwd....
Mary (1 juni)
In een hostel krijg je allerlei soorten mensen binnen. Leuke, gezellige mensen (hebben een leuk verhaal of een goed gesprek --> vaak jonge stellen die langere tijd rondreizen), soms lastige mensen (vragen continu aandacht en praten de oren van je hoofd --> meestal alleenreizenden), echte zeikerds (willen altijd nét iets anders dan we te bieden hebben --> opvallend vaak Amerikanen) en gierige zuurpruimen (praten alleen maar over geld en hoe duur ze alles vinden --> blijken tot nu toe altijd Frans te zijn). Maar sommige mensen zijn een apart hoofdstuk waard! Zo ook Mary...Roberto kwam haar op straat tegen samen met een ander Amerikaans echtpaar terwijl hij de hond uitliet. Aangezien ze met bagage liepen te sjouwen (het echtpaar met rugzak, Mary met een keurig koffertje op wieltjes) zei Roberto dat we bij Tio Tom kamers vrij hadden. Mary vroeg om de prijs en stelde meteen dat dat te duur was want bij de Jaguar hoefde ze maar 10 dollar te betalen en dat was net zo leuk (en dat kon ze blijkbaar vaststellen zonder onze kamers gezien te hebben). Dus Roberto zei dat ze dan maar naar de Jaguar moesten gaan en bij thuiskomst vertelde hij me dat hij "zo'n eng wijf" niet eens in huis wil hebben. Dezelfde middag, nadat ze al bij de Jaguar ingecheckt hadden, komen ze bij ons een kijkje nemen en constateren dat het toch wel iets gezelliger is, dus ze besluiten de volgende ochtend bij ons in te checken. Het stelletje is er al om een uur of 9 en deelt mee dat Mary gezegd heeft dat we voor haar een kamer moeten vasthouden, ze komt wat later. Het stelletje wilde in eerste instantie onze kayak huren, maar omdat onze andere gasten bezig zijn om een tour te regelen en zij dat leuk vinden klinken, besluiten ze met de tour mee te gaan. Om een uur of half 12 staat Mary met haar trolly-koffertje voor de deur en vraagt of het stelletje al terug is van de kayaktocht. We vertellen haar dat ze met een tour mee zijn en Mary begint te klagen dat ze zomaar weg zijn gegaan en dat zij dan ook wel met de tour mee had gewild. Even voor de goede orde: Mary heeft geen enkele relatie met het stelletje, ze zaten gewoon toevallig in hetzelfde bootje naar Bastimentos!
We geven haar allerlei suggesties om te gaan doen op het eiland, maar ze vindt alles te ver, te duur of te lastig en van armoe blijft ze de hele dag in het hostal rondhangen. Dan ontdekt ze dat het stelletje bij ons heeft ingeschreven voor het "family-diner" en zij wil ook graag meedoen. Helaas staat er hete kip met kokosrijst op het menu en Mary is vegetarier dus dat valt af. Of ze dan toch erbij kan komen zitten (want anders is ze zo alleen) en gewoon een grote bord fruit kan krijgen? Ach, we zijn de slechtste niet, dus vooruit maar. Gelukkig ben ik zo bijdehand om vlak voordat ik het fruit ga snijden nog even te checken of ze dat inderdaad wil. O nee, ze heeft inmiddels in het organische winkeltje fruit gekocht en daarmee is haar buikje wel vol (zei ze echt zo).
Vanochtend zou Mary de bus van 10 uur in Changuinola nemen naar San Jose, en tot haar grote schrik hadden we haar verteld dat ze dan wel 's morgens om half zeven moest vertrekken. Als Roberto echter de hond om 7 uur uitlaat, is de deur nog dicht. Ze heeft zich verslapen en blijft dus nog maar een dagje langer. Maar dan wil ze nu wel iets gaan doen, dus ze praat met een bootkapitein over mogelijke tochtjes. Uiteraard vindt ze alles weer te duur en ze besluit dat hij straks maar terug moet komen want dat ze misschien dan wel een kort tochtje wil maken. Een half uur later vraagt ze Rob om een bootje voor haar te vinden want ze wil weg en als ze op die andere bootkapitein moet wachten dan is d'r dag al om. Dus Roberto gaat op zoek naar de bootkapitein en regelt dat hij haar op komt halen op ons dek. Dat meldt hij haar dan ook en zegt erbij dat het ongeveer 10 minuten duurt, want hij moet eerst nog even tanken. Even later verschijnt het bootje, maar dan zijn we Mary weer kwijt! Blijkt ze op het pleintje te lopen op zoek naar een bootje.....
Roberto is inmiddels in alle staten en trekt achter haar rug getergde gezichten naar mij terwijl ik probeer mijn gezicht in de plooi te houden. We concluderen dat Roberto het goed had ingeschat en dat het inderdaad een vervelend mens is, en we zijn graag bereid om morgenochtend heel vroeg op te staan om haar te wekken zodat we er zeker van zijn dat ze op tijd vertrekt!!
Uit privacy-overwegingen hebben wij de naam aangepast ;-)
Alleen (7 juni)
Roberto is op visa-run (jawel, er zijn alweer 3 maanden voorbij sinds we bij Tio Tom begonnen zijn) en ik zit in m'n uppie in het hostal. Omdat er altijd iemand in het hostal moet zijn, moeten we nl. apart op visa-run. Aangezien het laag-seizoen is, dachten we dat dat niet zo'n probleem zou zijn. Nou, nee dus, we zitten helemaal vol! Dus gisteren ochtend heeft Roberto nog volop meegeholpen met de ontbijtjes en een paar kamers, voordat hij rond half 12 in de stromende regen vertrok. Mij achterlatend met een hotel vol met gasten die de hele dag mistroostig naar de regen hebben zitten kijken.... Iedereen had op tour gewild maar met dit weer stellen ze het een dagje uit (en blijven dus nog een nachtje langer). Vanmorgen was het weliswaar droog maar zwaarbewolkt. Desondanks besluiten bijna alle klanten om nu toch maar de tour te gaan doen, want anders verliezen ze weer een dag. Dat betekent dus dat morgen bijna iedereen weggaat. Voorlopig is het in mijn eentje best wel druk, maar goed te doen. De mensen zijn op vakantie, hebben de tijd en houden er rekening mee dat ik maar alleen ben. Ze zijn tevreden over de ontbijtjes en zelfs de pina colada's zijn gisterenavond goed gelukt!Ik heb wel een ander probleem. Het scherm van onze lap-top deed de afgelopen dagen al wat vreemd en vanmorgen kon ik nog gewoon opstarten en alles openen, maar nu is het scherm compleet zwart! De computer zelf is nog goed (als ik er schuin op kijk, kan ik vaag de pagina zien) maar het scherm is dus kapot. Ik zit nu dan ook dit berichtje te schrijven op de computer van het hostal, een miniatuur-laptopje met een petiterig toestenbordje die bovendien nog eens heel erg traaaaaaag is. Ik vrees dat er de komende tijd dus erg weinig geblogd zal worden. En ook het skypen gaat voorlopig niet lukken. Maar goed, we kunnen hierop in ieder geval onze e-mails lezen, dus we zijn niet helemaal van de "bewoonde" wereld afgesneden. Wel enorm balen want we zullen moeten kijken of de laptop gemaakt kan worden of dat we een nieuwe moeten kopen en de vraag is dan waar dat kan en wat dat hier kost!
Maar goed, eerst de visa-runs maar afsluiten. Roberto komt a.s. woensdag terug en dan ga ik vrijdag weg. Naar hetzelfde plaatsje als Roberto nu is, slapen in hetzelfde hostal en (waarschijnlijk ook nog) eten in dezelfde restaurantjes als Rob, maar dan een paar dagen later. Gezellig he? Het goede nieuws is dat we via-via gehoord hebben dat de geldigheid van hetPanamese toeristenvisum voor diverse europese landen is aangepast en we hebben al geinformeerd bij de consulaten in zowel Nederland als Panama en ook voor Nederlanders is het nieuwe visum nu 180 dagen geldig, dus hoeven we pas over een half jaar weer een visa-run te maken...
Duur weekje (16 juni)
Het zal wel in de sterren gestaan hebben dat dit een duur weekje zou worden, want naast de verplichte visa-runs, hebben we nu ook nog onverwachte kosten aan de lap-top.Roberto is vorige week woensdag terug gekomen uit Costa Rica. Hoewel ik alle dagen daarvoor de nodige gasten had gehad, was het hostal leeg toen Rob er weer was. De volgende dag wilde hij met de kapotte lap-top richting Bocas om op zoek te gaan naar een computerwinkel maar bij navraag wist Tino (onze klusjesman) wel iemand die naar ons toe kon komen. En inderdaad, aan het eind van de middag staan er een paar jonge mannen voor de deur die naar de lap-top komen kijken. Scherm kapot. We zouden eventueel een extern scherm kunnen kopen en aansluiten, maar de lap-top is al een jaar of 5 oud en je weet nooit hoe lang die het nog blijft doen. Bovendien, als je reizende bent (we weten tenslotte ook niet wat we na half november gaan doen), is een apart scherm niet echt handig. Dus na wat wikken en wegen en wat rekenwerk toch maar besloten om een nieuwe lap-top te kopen. Kosten USD 700,--. De computer-man zou de lap-top bestellen en dan zou die er over een goeie week zijn. Er moet wel een flink bedrag vooruit betaald worden. Ai, dat is slikken. Maar goed, de man komt betrouwbaar over en het is een bekende van Tino, dus vooruit maar.
De volgende dag (vrijdag) is het mijn beurt voor de visa-run en ik maak dezelfde reis als Roberto een paar dagen eerder. Eerst een bootje naar Bocas (Isla Colon), dan de watertaxi naar Almirante (het vasteland). Daar pak ik de bus naar Changuinola en vervolgens de bus (zo'n ouderwetse, gele amerikaanse schoolbus) naar het grensplaatsje Gabuito. Bij de grens is het erg stil en binnen 5 minuten loop ik de brug (je weet wel, die ouwe spoorbrug) over, Panama uit. Ook Costa Rica in is geen probleem. We hadden van de vorige keer nl. geleerd dat je een bewijs moet hebben dat je Costa Rica weer verlaat, dus Roberto had op de lap-top (toen deed 'ie het gelukkig nog) een namaak e-ticket gemaakt en dat zag er zo authentiek uit dat de douane beambte dat zonder meer accepteerde! De bus naar Puerto Viejo staat al klaar en vertrekt zodra ik ben ingestapt, dus rond 15.00 uur ben ik al in het hostal Vista Verde. Net zoals Rob doe ik niet veel bijzonders tijdens deze verplichte "vakantie". Het dorpje rondwandelen, een goed boek lezen, 's avonds lekker eten, even naar het strand, een spelletje doen en wat muziek luisteren. Maandagochtend vroeg begin ik dan weer aan de reis in omgekeerde volgorde. Ook Panama kom ik weer zonder problemen in want we hebben nog steeds hetzelfde buskaartje dat we in januari hebben gekocht en ook dat wordt weer geaccepteerd. Roberto heeft het tijdens mijn afwezigheid ook erg druk gehad, maar tegen de tijd dat ik terug ben is het hostal weer leeg (moet blijkbaar zo zijn).
Gisteren werden we keurig netjes opgebeld door de computer-man dat de lap-top onderweg is vanuit Panama-city en dat we hem waarschijnlijk vrijdag krijgen. Dus hopelijk kunnen we vanaf het weekend weer skypen....
In blijde verwachting (21 juni)
De computerman komt, met slechts 1 dag vertraging, niet vrijdag maar zaterdagmiddag opdagen en we zijn inmiddels de trotse eigenaren van een gloednieuwe Toshiba. Na bijna 2 weken uit de lucht geweest te zijn, is de familie erop gespinst ons weer eens te zien en te spreken dus zondagochtend skypen we er lustig op los en kletsen met iedereen even bij.Het leventje gaat ondertussen z'n normale gangetje. Het is mooi weer, met af en toe een nachtelijke regenbui, er komen weer nieuwe gasten binnen en onze "tuin" is een levend biologieboek. Zo hebben we er een enorme cactus in staan, die prachtige, grote bloemknoppen geeft. Alleen was het ons al een paar keer opgevallen dat de bloemen nooit uitkwamen en plotseling afstierven. Na de nodige observaties blijkt nu dat deze bloemen slechts 1 nacht bloeien. Juist, alleen 's nachts dus. Dus gewapend met de camera hebben we de eerstvolgende knoppen iedere avond voor het slapen gaan gecontroleerd en inderdaad op een avond gingen ze prachtig open!
En we zijn in blijde verwachting van 2 kolibrie-eitjes! We zagen het nestje opgebouwd worden, tot onze verbazing in een boom met weinig beschutting, en sinds een paar dagen zit mama kolibrie trouw te broeden. We hebben een goed zicht op het nestje en konden er, met behulp van een trap, een foto van maken, zonder het vogeltje te storen. Omdat we de foto van de eitjes "blind" moesten maken, kregen we hem niet scherp gesteld, desondanks willen we 'm jullie niet onthouden.
En nu is het wachten op de kleintjes. Volgens Wikipedia duurt het broeden ongeveer 15 dagen en daarna worden ze nog 3 a 4 weken gevoerd, dus tegen die tijd zitten wij weer met het fototoestel klaar...
Blauwe billen (28 juni)
Het was gisteren rustig en niet al te warm dus ik besloot om eens naar het dichtsbijzijnde strand te lopen: Wizard Beach, door de locals ook wel First Beach genoemd. Alle stranden van Bastimentos liggen aan open zee (de Caribische Zee) en dus aan de andere kant van het eiland. Om op Wizard Beach te komen moet je dus het eiland oversteken, door het regenwoud en over een kleine heuvel. Omdat het regelmatig regent en het in het regenwoud ook altijd vochtig blijft, is het pad naar Wizard Beach altijd modderig en, zo vertellen we onze gasten altijd, bij veel regen verandert de naam in "Flip Flop Graveyard" (teenslipper-begraafplaats). Dus ik trek m'n oudste kloffie en m'n stevige wandelsandalen aan en stop wat noodzakelijke dingen (handdoek, fles water, zonnebrand, insectenspray en boek) in de rugzak en vertrek richting strand. Omdat het niet heel veel geregend heeft de afgelopen dagen is het pad voor een groot gedeelte prima begaanbaar maar op enkele stukken is het inderdaad een modderige massa waar men met wat stenen, grint en planken heeft geprobeerd het beloopbaar te maken (zonder veel succes overigens) en op deze stukken liggen inderdaad diverse halfbegraven teenslippers. Heel omzichtig (ik haat glibberige wandelpaden) probeer ik de modderigste gedeeltes te omzeilen en op een goed moment sta ik voor een korte, maar zeer modderige afdaling met blootgelegde boomwortels. Ik vrees al het ergste en, jawel hoor, na twee voorzichtige stappen glij ik onderuit en roetsj ik op m'n gat naar beneden. Met pijnlijke billen, een smerige broek en modderhanden sop ik verder over het pad, soms tot mijn enkels wegzakkend, terwijl de modder aan mijn sandalen zuigt. Een half uur na vertrek arriveer ik op Wizard Beach waar ik eerst in de zee de modder van mijn handen, sandalen, voeten en benen afspoel en daarna een beschut plekje zoek, want ondanks dat het bewolkt is, kun je nog steeds flink verbranden hier. Het strand is stil, op een paar wandelaars na, en de zee is ruig. Ik lees een tijdje en kijk naar de surfers die de hoge golven trotseren, maar blijf niet al te lang, want (ondanks de insectenspray) wordt ik opgegeten door zandvliegen en ander gespuis. Ook de terugweg wordt gekenmerkt door glibberen en glijden maar een valpartij blijft deze keer gelukkig uit en eenmaal thuis neem ik een heerlijk verkwikkende douche en duik daarna m'n confortabele hangmat in!
Tweeling (2 juli)
Onze kolibrie is de trotse moeder van een twee-eiige tweeling! Een paar dagen geleden zagen we een verandering in het broed- en vliegpatroon van Mama Kolibrie en dus hebben we voorzichtig in het nestje gekeken. We zagen een donker bolletje, maar dat lag zo ongelooflijk stil dat we eerst dachten dat het dood was. Maar de volgende dag zagen we dat de moeder op de rand van het nestje zat en plotseling kwamen er twee hele kleine snaveltjes omhoog! De kleintjes zijn nog blind en hulpeloos en maken geen enkel geluid. Ondanks dat het nestje in een open boom zit, liggen ze toch beschermd want de tak van een andere plant hangt er als een dakje boven en we konden precies tussen twee bladeren door een foto nemen (zie foto hierboven). Mama vliegt regelmatig heen en weer om de kleintjes te voeren, zoals op de tweede foto te zien is (als je op de foto klikt wordt hij groter en dan zie je duidelijk de twee kleine snaveltjes).
Roberto heeft zojuist bij de buren (een klein restaurantje met tv) de wedstrijd Brazilie-Nederland gezien en kwam blij verrast terug. We zijn door naar de halve finale! Bootmannen die voorbij varen, roepen felicitaties en aanmoedigingen en zelfs Tom belde even. Ik kan me zo voorstellen dat de oranje-gekte in Nederland ook weer een tandje hoger is gedraaid...
Netwerken (8 juli)
Als je ergens nieuw bent, is het lastigste vaak om uit te vinden waar je bepaalde dingen vinden kunt. Dat gold toen we 17 jaar geleden vanuit de Randstad naar Brabant verhuisden, maar dat geldt zeker nu we aan de andere kant van de wereld zitten in een compleet ander land met een totaal andere cultuur.Voor de dagelijkse routine van Tio Tom hebben we allerlei specifieke dingen nodig. Cocos-olie om de pannekoeken in te bakken, cocos-creme voor de Pina Colada's, limoenen voor de limonade, gehakt en kruiden voor de hamburgers en ga zo maar door. Tom had ons uitgelegd dat hij hiervoor zijn "mannetjes" heeft, maar voor ons was het niet altijd even duidelijk hoe we ze konden bereiken. Gelukkig stond het mannetje voor de limoenen de eerste keer op onze stoep precies toen we ze nodig hadden, dus geen probleem. De tweede keer was dat echter niet het geval. Maar ik had het mannetje 1 keer eerder gezien in een restaurantje dus ik ben daar navraag gaan doen. Ik hoefde slechts te zeggen dat ik op zoek was naar een man die ons limoenen kon leveren en ze wisten direct wie ik bedoelde en wezen me zijn huis. Daar vond ik hem echter niet, dus onverrichter zaken keerde ik terug. Diezelfde avond zit ik te wachten bij een restaurantje aan de andere kant van het dorpje en een totaal onbekende jongeman komt op me af en vraagt of het klopt dat ik limoenen nodig heb. Eh, ja.... Hij had gehoord dat ik naar zijn oom gevraagd had voor limoenen en hoewel de limoenen op het moment schaars waren, zou hij ze morgen kunnen leveren. En zo geschiede..... Tegenwoordig weten we, als we limoenen nodig hebben, dat we tegen Larry (bijnaam "Crab", een oude man met parkinson die iedere ochtend een sigaretje bietst bij Rob als hij de hond uitlaat) kunnen zeggen of hij aan Dio (het limoenenmannetje dat Crab's broer blijkt te zijn) wil vragen om weer limoenen te leveren en de volgende dag staat Dio met zijn scheve grijns en een zak limoenen op de stoep.
En zo werkt het hier met alles. Of het nu om voedingsmiddelen, kluswerk of bijvoorbeeld een computer gaat, je zegt gewoon tegen iemand in het dorp dat je iets nodig hebt en ze weten altijd de juiste persoon te vinden die dan viavia te horen krijgt dat hij even bij Tio Tom langsmoet. Makkelijker kan het niet. Dat is geen netwerken, dat is "niet werken"......
Calypso Joe (14 juli)
We hebben een paar spannende weken gehad, want sinds 1 juli waren er stakingen gaande en die concentreerden zich met name in de provincie Bocas del Toro waar de arbeiders van de bananenplantages wegblokkades opwierpen en branden stichtten. De situatie werd nog grimmiger toen de politie met harde hand het verzet probeerde neer te slaan, waarbij een aantal doden en vele gewonden vielen. Dit vond plaats op het vaste land, in het stadje Changuinola, dus wij hadden gelukkig geen last van het geweld, maar het betekende wel dat er meer dan 10 dagen geen transport mogelijk was en daar kregen we wel last van.Ten eerste konden er geen toeristen naar de eilanden komen en werd het dus erg stil op Bastimentos (de enige weg vanuit Costa Rica loopt via Changuinola) en ten tweede raakten na een aantal dagen de supermarkten leeg omdat er geen nieuwe aanvoer gebracht kon worden! Gelukkig heeft de regering toegezegd dat ze de gewraakte nieuwe wet zullen aanpassen en het ziet ernaar uit dat de situatie zich snel weer zal normaliseren. Dat is maar goed ook, want vandaag zijn mijn zus en zwager richting Costa Rica vertrokken en zij komen aanstaande zondag deze kant op!Ondanks, of misschien wel dankzij, de staking zaten we de afgelopen dagen plotseling weer vol. De toeristen zaten hier tenslotte ook vast en onze klanten bleven langer en anderen kwamen van Isla Colon om dan nog maar een paar dagen Bastimentos te "doen". En omdat we een leuke club met mensen in huis hadden, hebben we gisterenavond Calypso Joe op bezoek gevraagd. Joseph is geboren en getogen op Bastimentos en is zanger. Hij heeft een bandje "the Bastimentos Beach Boys" (echt waar!) maar hij komt ook regelmatig alleen optreden. Hij speelt nummers van Bob Marley, the Beatles en andere gouwe ouwe maar ook zelfgeschreven nummers in een lekker reggae of calypso deuntje en het is een echte entertainer met een babbeltje en een grapje. Onder het genot van een biertje, wijntje, Pina Colada of een Coco Loco (opengehakte kokosnoot met kokosmelk en rum) hadden de gasten het prima naar hun zin!
Gevlogen (17 juli)
Debby heeft een flinke griep en ligt al drie dagen met koorts op bed, dus ik neem even de honneurs waar. Want het leven gaat door en onze kleine kolibries zijn letterlijk het nest uitgegroeid!Deze foto's zijn met tussenpozen van 2 dagen genomen en zoals je ziet wordt het behoorlijk krap in het nestje.
Bij de laatste foto was het eerste jong al uit het nest geklommen en vlak nadat we de foto gemaakt hadden vloog hij weg.
Het tweede jong hebben we helaas gemist maar ook die is inmiddels uitgevlogen.
Visite (18, 19, 20 juli)
Eindelijk is het dan zover. Zondagmiddag 18 juli om 13.00 uur klimmen Joke en Nico (mijn zus en zwager) uit het bootje op ons dek en de eerstvolgende paar minuten wordt er geknuffeld en omhelst en een paar traantjes gelaten! Ik ben helaas nog niet helemaal beter (heb nog de hele ochtend op mijn bed gelegen) maar ik neem een paar paracetamols in zo houd ik het de middag wel vol. Nadat Joke en Nico in hun kamer geïnstalleerd zijn (we hebben ze natuurlijk de bungalow gegeven) gaan we lekker op het terras zitten en worden de kado's uitgedeeld. Ze hebben een grote koffer vol met spullen voor ons meegesleept uit Nederland. T-shirts, drop, speaker voor de I-pod, nederlands vlaggetje, dagcreme, stroopwafels, spelletjes voor de Nintendo, eesboeken, knaagdingen voor de hond, zowel Roberto's als mijn familie hebben kosten nog moeite gespaard en alles waar we om gevraagd hadden (en meer) mee gegeven. Het is, voor de tweede keer dit jaar, weer net Sinterklaas! De rest van de dag kletsen we natuurlijk heerlijk bij en na het eten komt Calypso Joe de avond weer opvrolijken (en ga ik doodmoe naar bed).De volgende ochtend is het prachtig weer en na het ontbijt gaan Joke en Nico een tour maken. Eigenlijk was het de bedoeling dat ik ook mee zou gaan, maar ik ben na het ontbijten draaien al zo moe dat ik besluit thuis te blijven en Joke en Nico gaan dus met zijn tweetjes met onze buurman Roberto mee. Aan het eind van de dag komen ze dol-enthousiast terug. Ze hebben heel veel dolfijnen gezien en prachtige koralen, gegeten in een lokaal tentje, gesnorkeld, het prachtige bounty-eiland Zapatilla bezocht en heerlijk op het strand gelegen, via de mangroven teruggevaren en heel veel luiaards gezien... Ze straalden werkelijk van oor tot oor! "En...." riepen ze "morgen gaan we nog een keer!" Aan het eind van de middag lopen Joke en Roberto nog even naar "Up in the Hill," een organische farm/winkeltje waar je heerlijke dingen kunt eten, drinken en kopen en Nico en ik zitten lekker relaxt op het dek over de baai uit te kijken
.
Ook de tweede dag gaan Joke en Nico weer met buurman Roberto mee. Nog een keer naar Dolphin Bay, want daar kunnen ze geen genoeg van krijgen (zie bijgaande foto van Nico), en daarna naar Polo Beach. 's Middags gaan ze nog een keer naar "Up in the Hill" en dit keer moet Nico ook mee. En dan breekt alweer de laatste avond aan. We sluiten het hostal af (we hadden onze klanten al geinformeerd dat we er niet zouden zijn) en stappen in het bootje naar Bocas Town (Isla Colon). Daar checken Joke en Nico in hun hotel en laten de koffer daar achter. Dan nemen we een taxi naar het restaurant Guari-Guari waar we heerlijk de hele avond uitgebreid eten en onder het genot van een drankje nog lekker lang na-tafelen. Om half elf brengen Joke en Nico ons terug naar het bootje en op de steiger nemen we innig afscheid. Het was een kort bezoek maar we hebben er met z'n allen enorm van genoten!
Jarig (28 juli)
Gisteren, 28 juli, was Roberto jarig! Niemand was hem vergeten want 's morgens vroeg zat de inbox van onze e-mail al vol met berichtjes en e-cards van alle familie, vrienden en kennissen en in de loop van de dag hebben de meeste ook nog via skype gebeld! Hardstikke leuk.Voor ons was het gewoon een dag als iedere andere. 's Morgens ontbijtjes maken en een paar kamers schoonmaken. Daarna ga ik na Bocas Town (Isla Colon) om de nodige betalingen te doen want het is alweer bijna het einde van de maand. Daarna ga ik "verjaardagsinkopen" doen. Er is hier namelijk een "deli-shop" die luxe (vaak buitenlandse) etenswaren verkoopt. Uiteraard hangt daar een flink prijskaartje aan dus normaal gesproken kopen we daar nooit, maar ik had besloten om ons, voor Roberto's verjaardag te trakteren op lekkere hapjes: een flesje Rose, diverse buitenlandse kaasjes (Munster, Camembert, Danish Blue, Cabra) en worst (Prosciutto en Chorizo) en een heerlijk vers stokbroodje.
's Avonds gaan we er rustig voor zitten en genieten van iedere hap en slok. Als extra verrassing had ik een flesje Cointreau meegenomen, dus we sluiten af met een kopje espresso en een glaasje likeur. Het was een eenvoudige maar heerlijke verjaardag!
Eindelijk regen! (3 augustus)
Nooit gedacht dat ik dat nog een keer zou zeggen als rechtgeaarde Hollandse die altijd een hekel heeft gehad aan regen, maar inderdaad hier zijn we blij dat het eindelijk weer eens goed geregend heeft!Al het zoete water dat op het eiland beschikbaar is, komt nl. van regenwater en aangezien het al weken (ik denk wel 6 of 7 weken) niet of nauwelijks geregend had, was het water een schaars goed geworden. En dat betekende dat de waterbeheerder (waarschijnlijk een mannetje dat achter een rij kraantjes zit die de toevoer naar het dorp regelt) het water steeds eerder afsloot. Eerst hadden we water tot 7 uur 's avonds, maar naarmate de droogte langer en langer duurde, werd het water steeds eerder afgesloten en de laatste week kregen we nog maar water van 7 uur 's morgens tot ongeveer 11 uur 's morgens. We hebben gelukkig wel 2 reserve-tanks maar met een vol hostal waar we iedere ochtend veel afwas hebben en elke dag 1 of 2 wassen moeten draaien en waar iedereen die van het strand of een tour terugkomt natuurlijk graag wil douchen (en wat dacht je van wc's doorspoelen) gaat dat heel snel op!
Nou zitten we in het regenseizoen (hoewel het hier normaal gesproken het hele jaar door wel regent, 80% van de eilanden bestaat tenslotte uit regenwoud) en het weer is inderdaad wat onbestendig met veel bewolking en ook geregeld een buitje (tot verdriet van de klanten), maar dat was elke keer maar van die miezer-regen en dat zet hier dus echt geen zoden aan de dijk. Maar vannacht hadden we dan eindelijk weer eens een flinke hoosbui: harde regen die oorverdovend op het golfplaten dak klettert, felwitte bliksemschichten die kilometers ver de omgeving verlichten en krakende donderslagen die je letterlijk in je bed doen schudden; kortom een ouderwets tropische onweersbui. Dus vandaag komt er weer volop water uit de kraan en is de schaarste weer (even) voorbij. En nu maar hopen dat we niet weer weken moeten wachten op de volgende bui.
Zo zie je maar weer, alles is relatief. In Nederland hoopten we altijd op mooi, zonnig weer en hier verlangen we af en toe naar een heerlijke, tropische regenbui...
Met de schrik vrij (8 augustus)
Het seizoen is duidelijk aangetrokken en we zitten weer vol. Gisteren zijn er diverse nieuwe mensen binnengekomen waaronder 2 vaders met hun zonen van 14 jaar die direct enthousiast op het dek wilden gaan vissen. Aangezien ze op het eiland geen aas konden kopen, hadden ze diverse lijnen uitgelegd met stukjes rauwe kip eraan. Veel nieuwe mensen die op dezelfde dag aankomen is altijd prettig, want dan kun je de mensen makkelijker combineren voor een bepaalde tour en iedereen besloot om de volgende dag mee te gaan op de grote dag-tour.De zondagochtend begint als iedere andere. Om 7 uur staan we op en Roberto gaat Annie uitlaten, terwijl ik de computer opstart en de e-mail check (zowel zakelijk -voor eventuele reserveringen- als prive). Tegen de tijd dat ik beneden ben en de laatste glazen van de vorige avond afwas, is Roberto ook terug en gaat het dek vegen en de planten besproeien. Plotseling komt hij de keuken binnenrennen en grijpt de telefoon. Er is blijkbaar een vislijn op het dek blijven slingeren en Annie heeft die ingeslikt! Ondanks dat het zondagochtend kwart voor acht is, krijgen we de dierenarts uiteindelijk wel te pakken en hij belooft direct te komen. Dat gaat echter nog wel even duren want hij moet helemaal uit Changuinola komen (met de auto naar Almirante, met de boot naar Isla Colon en dan nog met een klein bootje naar Bastimentos). En dan is het te hopen dat de dierenarts er iets aan kan doen. De vader van 1 van de jongens is zelf dierenarts en hij denkt dat de haak er toch operatief uitgehaald moet worden en dat zal in de praktijk in Changuinola moeten gebeuren.... We zitten samen met een paar klanten die al wakker zijn, verslagen om Annie heen, die gelukkig heel rustig blijft liggen met die visdraad uit haar bek. Om 8 uur gaat de keuken open en de vader blijft bij Annie terwijl wij aan de ontbijtjes gaan beginnen, iedereen wil tenslotte om 10 uur op tour. Dan komen de 2 jongens ook uit bed en die vertellen dat ze niet met een haak gevist hebben maar dat ze de stukjes kip gewoon aan het visdraad hadden vastgeknoopt. Nadat we dat nog een keertje extra gecheckt hebben met beide jongens, besluit de (dierenarts)vader om voorzichtig de draad eruit te trekken, en dat lukt. Wat een opluchting! De spanning valt in 1 klap van ons af. Natuurlijk gauw de dierenarts weer gebeld (die zat al in de auto) dat hij niet hoeft te komen. Iedereen is blij dat het zo goed is afgelopen en heeft ineens zin in ontbijt, dus in een uurtje draaien we alle ontbijtjes erdoor en om 10 uur gaat iedereen lekker op tour!
Guari Guari (20 augustus)
Het wil nog niet zo vlotten met mijn spaans. De basis had ik natuurlijk al maar, ondanks dat we hier al meer dan een half jaar zitten, spreek ik het veel te weinig om er routine in te krijgen. Dat komt ten eerste omdat we in het hostal gasten krijgen uit alle hoeken van de wereld en we dus vooral engels, duits, nederlands en frans spreken (hoewel dat laatste ook behoorlijk is weggezakt). De tweede reden is dat, hoewel spaans de officiële taal is van Panama, de mensen hier een eigen taal spreken, guari-guari genaamd. De taal is een soort oud-engels en is meegenomen door de Jamaicanen die in het verleden naar dit gebied kwamen om op de bananenplantages te werken. Het is, zoals de Bastimenti zelf zeggen "bad english".Een tijdje geleden hebben we onze buurman Roberto gevraagd of hij ons de taal een beetje wilde leren. Dat wilde hij wel. Gewapend met een schoolboek "engels deel 1", waarschijnlijk van zijn zoontje, kwam hij als leraar-aan-huis bij ons langs en dirigeerde ons op twee stoelen, keurig naast elkaar en voor het "schoolbord" (een klein bord aan de muur waar wij normaal gesproken aankondigingen doen voor bijv. Calypso Joe of Family Dinner). Het wordt vooral een les in uitspreken. Want de woorden zijn inderdaad gewoon engels maar dan erg plat uitgesproken. Verder spreken ze erg snel, plakken ze alles aan elkaar vast en slikken ze de helft in. Werkwoorden worden of helemaal niet gebruikt ("she nice girl" - zij is een aardig meisje) of alleen in de tegenwoordige tijd gebruikt ("he leave?" - is hij vertrokken?). Daarbij komt dat het ook nog eens anders dan engels wordt uitgesproken. (What is your dog´s name, wordt: Wha she nim?) En dan hebben ze nog hun eigen uitdrukkingen. Als je iemand op straat tegenkomt, zeggen ze "wappin'?" wat zoveel betekent als "what is happening?" en waarmee ze bedoelen "hoe gaat het?". Het antwoord daarop is "okay" wat inhoudt "met mij gaat het goed".
Het is bij die ene les gebleven, maar naarmate we langer hier zijn, beginnen we toch gewend te raken aan de specifieke tongval en verstaan we de locals steeds beter. En af en toe probeert Roberto het zelf te spreken en dat gaat hem niet eens slecht af.....
In de lappenmand (26 augustus)
Eigenlijk had ik een hoofdstukje in gedachten die de titel "gezond" zou krijgen. Want na bijna 8 maanden in de tropen, voelen we ons erg fit en gezond. Ten eerste zijn we allebei behoorlijk afgevallen. Vooral Roberto is veel afgevallen; geloof het of niet maar zijn buik is helemaal verdwenen en hij is nu gewoon slank! Ik maak weleens het grapje dat ik 23 jaar heb moeten wachten totdat hij een "lekker ding" werd.... ;o) Maar ook ik ben ongeveer 2 kledingmaten kwijt en een paar broeken die ik vanuit Nederland heb meegenomen kan ik uittrekken zonder de rits of knopen los te maken. Daarbij komt dat ik dankzij dit relaxte leventje van mijn hoge bloeddruk af ben. Sinds de dag dat de eerste doos uit Nederland arrriveerde (zie hoofdstukje "Post" d.d. 19 maart) waar mijn bloeddrukmeter in zat, controleer ik mijn bloeddruk regelmatig. Omdat die lager was dan in Nederland ben ik al snel overgegaan op halve tabletten en en sinds juli ben ik (na overleg via e-mail met mijn oude huisarts) helemaal gestopt met de medicijnen en mijn bloeddruk blijft voorbeeldig, zelfs wat aan de lage kant. En ook Roberto kon zijn cholesterol-medicijnen halveren.Prima, dus! Alleen deze week zitten we even in de lappenmand. Roberto is geveld door het virus dat ik een aantal weken geleden (half juli) had. Hij doorloopt exact dezelfde stadia: keelpijn, hoofdpijn, spierpijn, koorts en zwabberbenen en het zal nog wel een paar dagen duren voor hij zich weer beter voelt. Ikzelf heb last van een kies die opspeelt. in eerste instantie was de kies alleen wat gevoelig, maar gisterenochtend begon het tandvlees te ontsteken en ontstond er een flinke, pijnlijke bobbel. Dus in het bootje naar Bocas Town en na wat navragen en flink wat wachten zat ik dan eindelijk bij een vrouwelijke tandarts die alleen spaans sprak, maar via een jongen die een beetje engels sprak, vroeg "wil je de kies behouden of eruit?" Nou, als het even kan graag behouden! Tja, dat zou dan waarschijnlijk een wortelkanaalbehandeling worden (slik)!! Maar eerst moet sowieso de ontsteking eruit dus ze gaf me recepten mee voor antibiotica en een pijnstiller. Aanstaande zaterdag moet ik nu terugkomen bij haar baas (die gelukkig wel engels spreekt) en die bekijkt dan wat er moet gebeuren. Wordt vervolgd, vrees ik........
Tandarts (29 augustus)
De oplettende lezer heeft al begrepen dat ik geen held ben als het om tandartsen gaat. Gelukkig deed de antibiotica zijn werk (de ontsteking was al behoorlijk geslonken) en had ik de pijnstillers niet echt nodig. Toch liep ik zaterdag de hele dag met m’n ziel onder m’n arm totdat ik rond 14.00 uur richting Bocas kon voor mijn afspraak van half drie. De praktijk zag er professioneel uit, met een airconditioned wachtruimte en een kleine maar van alle apparatuur voorziene behandelkamer. Tot mijn verrassing werd ik stipt om half drie naar binnen geroepen. De tandarts was een vriendelijke man die goed engels sprak en alle tijd nam om me te onderzoeken, vragen te stellen over wanneer, waar en wat voor pijn ik had gehad en een foto te nemen. Af en toe overlegde hij met zijn collega, die als specialist werd voorgesteld en die, indien nodig, een wortelkanaalbehandeling zou doen. Het was duidelijk dat ik een tandvleesontsteking had maar op de foto zagen ze dat de vulling vrij dichtbij de tandzenuw lag en dat zou ook de pijn kunnen veroorzaken. Na de uitgebreide uitleg, besloot ik om in eerste instantie de tandvleesontsteking te laten behandelen (mocht ik daarna nog last hebben, dan moet ik aan een wortelkanaalbehandeling geloven). Ik dacht dat ik hiervoor een nieuwe afspraak zou moeten maken, maar de tandarts ging direct aan de slag en gaf me een verdoving. Daarna is hij minstens drie kwartier bezig geweest met het schoonmaken van de binnenkant van mijn tandvlees en de daarachter liggende wortel. Een onaangenaam gevoel, maar gelukkig niet pijnlijk. Na een aantal goede adviezen en een recept voor desinfecterend mondwater meegekregen te hebben, kon ik op weg naar huis. Ondanks de waarschuwing dat ik wel napijn zou krijgen als de verdoving was uitgewerkt, heb ik er eigenlijk nauwelijks last van gehad, dus uiteindelijk is het allemaal reuze meegevallen. Roberto is ook weer helemaal opgeknapt en 's avonds kunnen we samen weer heerlijk genieten van een borrel terwijl we over het klotsende water uitkijken.
Plannen (6 september)
Time flies when you're having fun! Het is alweer september en over een goeie 2 maanden komen Tom en Ina terug om zich het hostal weer toe te eigenen. Tijd dus om aan onze toekomst te gaan denken. Nu hebben we inmiddels het eiland en de mensen een beetje leren kennen en het bevalt ons hier uitstekend. Het gebied is prachtig en de mensen zijn bijzonder vriendelijk en behulpzaam. We zijn ons in de afgelopen 8 maanden hier thuis gaan voelen, dus als het even kan, willen we graag blijven.In de afgelopen tijd hadden we bij Tom en Ina al eens het idee laten vallen van een klein duikcenter in het hostal en tot onze verrassing kwamen ze daar een week geleden op terug om te vertellen dat zij dat wel zien zitten en ons dus in het hostal een locatie bieden om een duikcentertje te beginnen! Nu is het aan ons om allerlei zaken uit te zoeken, hoe zit het met een licentie, welke materialen hebben we minimaal nodig en wat gaat dat kosten, kunnen we hier een klein huisje huren, etc. etc., en dan gaan berekenen of het allemaal haalbaar is. We zullen de komende twee maanden dus druk zijn met het inzamelen van zoveel mogelijk informatie en adviezen om ons een goed beeld te vormen en natuurlijk, zodra het besluit gevallen is om het wel of niet te gaan doen, laten we het jullie direkt weten!
En, omdat we op 15 november het hostal overdragen en daarna dus "vrij" zijn, hebben we besloten om een kleine vakantie naar Nederland in te lassen. Op 19 november komen we aan op Schiphol en op 6 december vliegen we weer terug naar Panama. Het zullen hele drukke weken worden want we willen iedereen natuurlijk even bezoeken en (helaas) zijn al die mensen over driekwart van Nederland verspreid en er zal dus heel wat heen-en-weer gereden moeten worden. We zullen er niet aan ontkomen om een planning te maken en dat betekent dat we, voor het eerst in 8 maanden, weer afspraken in onze agenda zullen moeten gaan zetten. Lieve vrienden en bekenden: jullie kunnen binnenkort een mailtje van ons verwachten om een datum te prikken. De weekenden zijn gereserveerd voor beider families, dus hopelijk kunnen we iets in de week plannen.
Water-management (13 september)
Zoals jullie weten is water hier een schaars goed, waar we proberen zo zuinig mogelijk mee om te gaan. Enkele weken geleden werden we 's morgens vroeg uit ons bed geroepen door een man die ontdekt had dat de waterleiding die naar ons huis loopt, lekte. Hij constateerde het probleem en kwam een kwartier later met wat gereedschap terug om het te repareren. Naderhand stelde hij zich voor als Osky en hij is de water-manager van het eiland (hij is dus inderdaad dat "mannetje" dat de kranen op het eiland aan- en uitdraait)! Deze kennismaking is ons sindsdien al goed van pas gekomen. Het is alweer enkele weken erg droog dus iedere middag moeten we overschakelen op onze reservetanks. Het viel ons de laatste dagen echter op dat de tanks zich 's morgens maar heel langzaam vulde met als gevolg dat er iedere dag meer uitging dan dat er weer bijkwam en de tanks dus steeds leger werden. Nou zijn we inmiddels best handig geworden, maar wij konden het euvel niet ontdekken dus toen we Osky tegen het lijf liepen vroegen we hem of hij eens wilde kijken. Hij kwam, zag en loste het probleem in een handomdraai op.Gisteren liepen we tegen het volgende water-probleem op. In de loop van de tijd hebben we een soort zesde zintuig ontwikkeld voor het signaleren van waterstromen die er niet zouden horen te zijn en terwijl we door de gang lopen horen we "niet-geoorloofd" water lopen. We checken de kamers of er misschien een kraan niet goed is dichtgedraaid of een wc die niet goed afsluit maar dat blijkt het niet te zijn. Dan checken we onder het huis (dat op palen in het water staat) en zien tot onze schrik dat er midden onder het huis een leiding stuk is en dat ons kostbare water (we staan op reserve-tanks) regelrecht de zee instroomt! Dus direkt de tanks afgesloten, maar de klanten zijn allemaal net terug van een tour of het strand en willen graag douchen. Het is zondagmiddag, half zeven, vlak voordat het donker wordt en we moeten dit zo snel mogelijk oplossen dus Rob roept tegen de eerste de beste kerel op straat dat we Osky met spoed nodig hebben en, geloof het of niet, maar binnen twee minuten is hij ter plaatse. Hij verdwijnt direkt weer met de mededeling dat hij even een andere broek aantrekt en even later staat hij tot zijn middel in het water om de waterleiding te vervangen. Klaar terwijl u wacht! Kosten: een paar dollar voor de moeite. Tja, dit soort dingen gaan hier toch wel iets makkelijker. Rob en ik zeiden nog tegen elkaar "probeer in Nederland op zondagavond maar eens om een loodgieter te komen..."
Ziek (21 september)
Sinds dat ik vier weken geleden naar de tandarts moest, ben ik niet meer uit de lappenmand geweest. Vanaf het moment dat ik antibiotica kreeg om de tandvleesontsteking tegen te gaan is het niet echt meer goedgekomen. De tandarts-ingreep was prima verlopen en heeft daarna ook geen problemen meer gegeven, maar een paar dagen later werd ik wakker met de meest afschuwelijke keelpijn die ik ooit gehad heb. In eerste instantie kreeg ik ook daar weer antibiotica voor, maar bij een second opinion werd geconstateerd dat ik de bof had (ja, ja, da's boffen)! Daar is niets aan te doen en moet gewoon uitzieken en het heeft me bijna een week aan bed gekluisterd, terwijl ik letterlijk niets door mijn keel kreeg (zelf het drinken van het kleinste slokje water deed afgrijselijk veel pijn). Daar nog maar net een paar dagen van opgeknapt, word ik geveld door een fikse hoofdpijn, een dag later gevolgd door spierpijn over mijn hele lichaam en hoge koorts. Eerst denken we nog dat het weer een griep is maar na een paar dagen en wat nieuwe symptomen komen we tot de conclusie dat het dengue is! Dat is weer mijn pech. Ik ben juist altijd degene die tegen de schemering een lange broek aantrekt, me insmeert en 's nachts altijd onder de klamboe slaapt en dan nog neemt zo'n dengue-mug me te grazen..... Ook dat is weer een virusinfectie die je moet uitzieken en ik heb de afgelopen dagen dus weer compleet uitgeteld op bed gelegen. Gelukkig is de koorts inmiddels geheel verdwenen en de huiduitslag die daarna komt is ook al aan het afnemen dus het zal iedere dag wel weer een beetje beter gaan. Maar jullie zullen begrijpen dat ik het na een maand helemaal spuugzat ben om zwak en ziek in mijn bed te liggen en het wordt tijd dat ik weer flink op krachten kom. Roberto is intussen een schat, want naast dat hij het hele hostal in zijn eentje moet runnen, loopt hij ook nog achter mij aan te redderen. En nu maar hopen dat ik voldoende antistoffen heb opgebouwd om er weer een hele tijd tegen te kunnen!
Family Dinner (30 september)
Ik ben inmiddels weer opgeknapt en ook Roberto, die de afgelopen paar dagen grieperig is geweest, voelt zich beter. We kunnen ons dus weer met plezier voor de volle 100% inzetten voor het hostal. Het is momenteel weer wat rustiger en dan doen we af en toe 's avonds "family dinner": dan kunnen de klanten mee-eten "met wat de pot schaft". Tom en Ina doen dat heel regelmatig (maar goed Tom is ook een hobby-kok) maar wij doen het af en toe, als we niet te veel klanten hebben en als het gezellige mensen zijn (want het moet voor ons natuurlijk ook leuk blijven). We hebben een aantal gerechten die we makkelijk voor een acht- tot tiental mensen kunnen maken en vooral onze "hete kip met kokosrijst en salade" is populair. Evenals in Nederland zijn ook hier de rollen hetzelfde verdeeld: Roberto kookt en ik verzorg de bijgerechten en de drankjes.Af en toe hebben we een speciaal family dinner want dan komt Antuan, een bootkapitein die regelmatig mensen mee op tour neemt, bij ons barbecuen. Hij regelt heerlijk gemarineerde vis en kip (naar zijn moeders recept), rijst en salade en wij zorgen voor de barbecue, tafels, stoelen, borden en bestek en natuurlijk de drankjes. Antuan neemt ook meestal een paar CD's mee met lekkere caraibische muziek en het worden altijd hele leuke avonden. Laatst kregen we Antuan zelfs zo ver dat hij het typisch hollandse delfsblauwe schort dat mijn zus uit Nederland had meegenomen, aantrok!
Als we geen family dinner hebben, dan koken we gewoon voor ons saampjes, diverse variaties op pasta- en rijstgerechten met daaraan toegevoegd wat caraibisch-creoolse kruiden en/of sauzen. Met name de op dit eiland gemaakte "Hot Bocas Pepper" geeft de gerechten een heerlijk pittige twist. En aangezien we hier ook volop aardappelen, winterpenen en uien kunnen krijgen, eten we zelfs af en toe een overheerlijke, hollandse hutspot!
Opvoeden (8 oktober)
Wij hebben geen kinderen en dus geen verstand van opvoeden, maar ik kan me zo voorstellen dat voor mensen met ambities in die richting een hostal een goed alternatief is. De afgelopen maanden zijn er regelmatig herrinneringen uit m'n jeugd door mijn hoofd gegaan: de stem van mijn vader of moeder die roept "deur dicht", "licht uit", "muziek zacht".Nu hebben we hier natuurlijk te maken met klanten en wij moeten het subtiel brengen, maar de keren zijn inmiddels niet meer te tellen dat we vriendelijk vragen of ze de ventilator en het licht willen uitdoen als ze de kamer verlaten (terwijl dit verzoek dus ook aan de binnenkant van iedere kamerdeur hangt) of dat ze de druppelende kraan goed willen dichtdoen en of we even mogen kijken naar het toilet want die blijft maar lopen, omdat ze dat blijkbaar zelf allemaal niet in de gaten hebben. En wat ik met goed fatsoen niet kan zeggen tegen volwassen mensen omdat hen dat al in een veel vroeger stadium in hun jeugd geleerd had moeten zijn: "Sla ik hemelsnaam niet zo met die deuren!" (het lijkt wel een aflevering van Ja zuster, nee zuster...) Hoewel, aan die volwassenheid van de klanten twijfel ik ook nog wel eens. Regelmatig moeten we de mensen erop wijzen dat ze niet met z'n tweeën in hangmat kunnen liggen (daar zijn ze niet op gemaakt) en nee, jullie mogen niet op de kamer op een gasbrandertje koken (is geen goed plan in een huis van hout)! En laatst ontdekten we dat een jong stel (ca. 28 jaar oud) het leuk had gevonden om de kamermuren met balpen te bekladderen. Het stel was natuurlijk al vertrokken dus er restte ons niets anders dan de muur met borstel en zeep te lijf te gaan, maar op dat soort momenten zou ik graag willen roepen "Hey, doe je dat thuis ook?"
Belastingcontrole (13 oktober)
Gisteren stond Banti met een jongedame voor de deur met de mededeling dat hij op controle kwam. Banti (hij heet eigenlijk Julio maar iedereen noemt hem Banti) is de sheriff van het dorpje en als Banti een verzoek heeft, dan dien je daaraan te voldoen.Het bleek om een controle van de gemeentelijke belastingen te gaan. Iedere maand betalen we nl. voor de hostal-licentie en drankvergunning evenals voor het ophalen van het huisvuil. Gloria, een dame die voor de gemeente Bocas werkt, komt dat aan het eind van iedere maand aan huis ophalen en ik krijg dan een keurig handgeschreven reçuutje uit zo'n ouderwets bonnen-boekje met carbonpapier. En die bonnetjes wilde de sheriff graag zien. Geen probleem, want ik heb een "geavanceerd" administratie-systeem: alle bonnen en fakturen van alle uitgaven gaan per maand in een envelop, dus ik hoefde alleen maar even de enveloppen erbij te pakken en de betreffende bonnetjes eruit te vissen. Banti houdt de bonnen als een kaartenspel uitgewaaierd in zijn handen en geeft ze één voor één aan de jongedame die met een potlood de verschillende bedragen op een velletje papier schrijft. Dat moet per kostenpost in chronologische volgorde gebeuren en Banti geeft regelmatig het verkeerde bonnetje dat hij dan weer keurig terugkrijgt en op zoek gaat naar het juiste bonnetje. Twintig minuten later is alles genoteerd en per maand opgeteld. Banti is onder de indruk: alles is compleet en het klopt nog ook. We blijken de eerste te zijn waarbij alles bij de eerste controle al goed is! Jos, onze "belasting-man" in Nederland, kan trots op ons zijn...
Bouwput (16 oktober)
Het is akelig stil op het moment. Niet in de zin van "weinig geluid" (integendeel, helaas) maar in de zin van "weinig mensen". Sinds begin oktober is de bezettingsgraad van het hostal gedaald tot een magere 1 kamer per dag en we zijn zelfs een nacht helemaal leeg geweest. Tja, er was ons al verteld dat dit het echte laagseizoen zou zijn en dat blijkt dus wel uit te komen. Maar daarnaast hebben we ook nog eens heel veel last van bouwactiviteiten die zich vlak naast ons hostal afspelen.Ongeveer een maand geleden zijn ze nl. begonnen om een nieuwe publieke steiger te bouwen, recht voor het pleintje dat naast ons ligt. Voor we het goed en wel in de gaten hadden werd het plein vol gestouwd met allerlei bouwmateriaal, aangevoerd door een grote houten boot met een soort takelarm, en keken we uit op een bouwput met heel veel werklui. Eerst werden er allemaal palen in het water geplaatst en daarop werd een houten frame gebouwd met houten "wandjes" waarin beton gestort kon worden. De mannen werken van 's morgens vroeg (ca. 7.30 uur) tot zonsondergang (ca. 18.30 uur), zeven dagen per week. Dagenlang zaten we in de herrie van kettingzagen (voor het maken van het frame en de wandjes) en getimmer maar dat beperkte zich gelukkig altijd tot de dag. Maar, helaas, toen ze met het storten van cement begonnen, bleek dat dat om de één of andere vage reden niet onderbroken mocht worden. Er werden grote schijnwerpers geplaatst en de drie cementmolens draaiden dag en nacht door! Niet echt het beeld dat de toeristen van een mooi tropisch eiland hebben... Na 3 dagen waren ze gelukkig klaar met storten, dus de nachtelijke activiteiten zijn verleden tijd, maar we hebben geen idee wat er allemaal nog moet gebeuren, dus we houden ons hart vast!
Schoonheidsspecialiste (24 oktober)
Ik ben vandaag jarig en kan voor het eerst van mijn leven mijn verjaardag in korte broek vieren! Roberto verraste me met een kadobon van de schoonheidsspecialiste in Bocas Town en had een afspraak voor me gemaakt om 11 uur. De Spa is onderdeel van een bevriende duikschool op het andere eiland, gerund door amerikanen en de schoonheidsspecialiste blijkt ook een amerikaanse te zijn. De salon ruikt naar heerlijk frisse aroma's en ik mag plaatsnemen op een soort massagetafel. Eerst bekijkt ze welke behandeling ik nodig heb en constateert "your skin is in very good condition, sister". En dat klopt ook, doordat de luchtvochtigheid hier hoger is dan in Nederland, is je huid hier veel minder droog (da's mooi meegenomen als je een jaartje ouder geworden bent). Ze begint met de reiniging en gaat in de weer met warme handdoeken, epileertang, scrub en kleimasker. Terwijl het masker inwerkt krijg ik een heerlijke voetmassage en daarna geeft ze me nog een ontspannen schouder-nek-en-gezichtsmassage, en dat allemaal met zachte, heerlijk geurende oliën. Na een uurtje sta ik, helemaal rozig, weer buiten. Ik heb werkelijk genoten!Aftellen (31 oktober)
Wat gaat de tijd toch ongelooflijk snel, zelfs hier op het relaxte Bastimentos. Over precies 2 weken zijn onze dagen als "hoteliers" alweer geteld. Oktober is de stilste maand ooit geweest en we hebben regelmatig leeg gezeten, maar vandaag loopt het ineens weer vol dus wie weet worden de laatste weken nog even lekker druk.We zijn de afgelopen tijd druk bezig geweest met van alles uitzoeken voor de duikschool en zijn tot de conclusie gekomen dat als we het klein opzetten (d.w.z. maximaal 4 mensen per duik) dat we met een zo klein mogelijke investering kunnen starten en dat het dan haalbaar moet zijn om ons brood te verdienen. Geen 100% garantie uiteraard, het blijft altijd afwachten, maar we hebben er voldoende vertrouwen in om ervoor te gaan. We krijgen tenslotte van alle kanten hulp: voor de ruimte in Tio Tom betalen we in de vorm van arbeid (4 à 5 dagen in de maand, als Tom en Ina eens weg willen) en er is ons gratis een boot ter beschikking gesteld door Teddy, de eigenaar van het lokale supermarktje. Verder hebben we een mooi huis gehuurd in het dorp, ruim met aan drie zijden een brede veranda (wat hier wel erg lekker is), voor een vriendenprijs.
Ergens volgende week komen Tom en Ina terug, nog niet om het hostal weer over te nemen, maar om alvast wat zaken te verbouwen in het hostal. De ruimte voor de duikschool wordt uitgebouwd en opgeknapt en ze hebben ook plannen om het dek te vernieuwen. We kunnen dan ook samen met hen een wijziging op hun licentie aanvragen om de service van duikschool toe te voegen en we gaan dan ook gelijk nog eens vragen hoe het zit met een werkvergunning aanvragen. Hoewel, zo dringend blijkt dat niet te zijn, want we zitten nu ook al bijna een jaar zonder werkvergunning hier en het lijkt erop dat alle buitenlanders dat doen.
En over 3 weken zijn we al in Nederland; daar kijken we natuurlijk ook allebei heel erg naar uit! Tja, het aftellen is begonnen...
Nationale feestdagen (6 november)
Het zijn nationale feestdagen in Panama. Op 3 november vieren ze de afscheiding van Colombia, 4 november is "Vlagdag", dan eren ze de Panamese vlag en 5 november is "Onafhankelijkheidsdag". Deze festiviteiten gaan gepaard met parades en we hadden de afgelopen weken de drumband al regelmatig horen oefenen en waren dus wel nieuwsgierig naar de officiële parade. Nou, die begon dus op 3 november om (schrik niet) 4 uur in de ochtend! Wij lagen, evenals onze gasten, heerlijk te slapen toen stipt om 4 uur het geroffel en gedrum begon. Meer dan een uur lang liepen ze heen en weer door de straat van het dorp, ons in slaap sussend als ze aan de andere kant van het dorp waren en ons weer wakker makend bij terugkomst.
Om 10 uur in de ochtend volgt er weer een parade, aangevoerd door vooraanstaande personen uit het dorp. Daarna volgen de schoolkinderen en twee mooi geklede jonge meisjes (de "prinsessen" van de parade) en een paar dansende marionettes. De drummers, trommelaars (allemaal jongens) en de dames met xylofoon zorgen voor het (monotone) ritme. De stoet loopt weer ruim een uur heen en terug door het dorp en de volgende dag is er om 10 uur eenzelfde parade met andere "hoogwaardigheidsbekleders", andere schoolkinderen en andere "prinsesjes". Om een idee te krijgen, hier een kort filmpje.
Filmpje Parade Bastimentos
Wij zijn deze week echter in allesbehalve feestelijke stemming. We hebben nl. heel erg slecht nieuws ontvangen uit de familiekring, waar we allebei helemaal kapot van zijn. We zijn nu des te blijer dat we al een reis naar Nederland geboekt hadden en dat we dus over 2 weken iedereen kunnen zien, spreken en vooral vasthouden......
Laatste werkdag (15 november)
Het is deze laatste week heel erg druk geweest. Niet met gasten, want het is weer erg stil, maar wel met werk. Tom en Ina zijn afgelopen woensdagmiddag teruggekomen en zijn vrijdag direct begonnen met het uitbouwen van de ruimte waar onze duikschool in komt. Met twee man sterk was het verbouwen in slechts één dag gebeurd. Een houten muur uitgezaagd en ergens anders weer een muurtje dichtgetimmerd, een douche eruit gehaald en klaar! Daarna konden wij de boel gaan verven; eerst in de grondverf en daarna een mooie gele verf erop. Geel is tenslotte de "kleur" van Tio Tom en bovendien is het een lichte kleur waardoor de ruimte ook groter lijkt. Terwijl Roberto de afgelopen 2 dagen geverfd heeft, heb ik de laatste dingen in het hostal en de privé-ruimtes gedaan. Wassen draaien, alles inpakken en opruimen en natuurlijk schoonmaken, zodat we vanmorgen alles keurig hebben kunnen overdragen aan Tom en Ina.Vandaag is dus, na 8 maanden, onze eerste vrije dag die we samen kunnen doorbrengen! Eerst hebben we lekker ontbeten bij Nicole, de lokale pizzaria die ook heerlijke ontbijtjes maakt. Daarna zijn we op "afscheidstoernee" geweest over het eiland en hebben we iedereen die we hier inmiddels kennen gedag gezegd en verteld dat we over een paar weken terug weer terug zijn. Vanavond gaan we nog lekker samen eten bij de Thai en ook daar gedag zeggen. Morgenvroeg vliegen we naar Panama City waar we ook nog een paar dagen zijn om een aantal officiële zaken te regelen en inkopen te doen en dan vliegen we donderdagavond naar Nederland. We kijken er enorm naar uit om weer in Nederland te zijn, vooral in de huidige omstandigheden is het erg fijn om iedereen straks weer te kunnen knuffelen!
Vakantie (23 november)
We zijn inmiddels weer in het koude kikkerlandje waar de temperatuur minstens 30 graden lager is (5°C). In Panama City hebben we nog 2 drukke dagen gehad. Allereerst hebben we wat officiële instanties bezocht en informatie ingewonnen over het verkrijgen van visum en/of werkvergunning. Daarna zijn we een groot winkelcentrum ingedoken want een aantal inkopen waren noodzakelijk: een nieuwe bril voor Roberto (van zijn bril waren de schroefjes geheel weggeroest) en kleding voor ons allebei. Toen we onze spullen een paar dagen geleden inpakten, hebben we nl. de spijkerbroeken waarin we begin dit jaar naar Panama reisden, even gepast. Toen ik mijn spijkerbroek aantrok, dacht ik dat ik die van Roberto aan had, dus ik gaf hem mijn broek en paste tegelijkertijd de andere spijkerbroek, maar die bleek nog veel groter. Roberto had inmiddels mijn spijkerbroek aan die nu zelfs hem te groot was! Dus ja, we moesten echt nieuwe kleren kopen.De vlucht naar Nederland verliep verder voorspoedig, hoewel je weinig slaapt in zo´n vliegtuig, en vrijdagochtend (19 november) rond 12 uur staan we weer op hollandse bodem. De afgelopen dagen natuurlijk alle familie opgezocht, wat heel emotioneel is, maar ook heel leuk. Zondag hebben we het feest gevierd van mijn ouders die dit jaar allebei 80 jaar zijn geworden, wat ook heel erg geslaagd was. Het is wel vreemd om na zo´n tijd weer terug te zijn. Aan de ene kant went het heel snel, het vlakke land, de regen en de kou, alsof je niet ben weg geweest. Aan de andere kant went het ook niet, de drukte, het verkeer, het plannen van afspraken, de stress. Dat hebben we dus níet gemist... Het bevestigt des te meer: het leven op Bastimentos is echt compleet anders!
Koud!! (2 december)
Volgens mij heeft Nederland speciaal voor onze terugkomst de winter extra vroeg uit de kast gehaald, compleet met sneeuw, ijzige wind, officiële koude-records en een gevoelstemperatuur van min 15! En in dit weer reizen wij half Nederland af om familie, vrienden en kennissen te bezoeken.Het is een bijzonder druk programma. Na het feest (21 nov) eerst een paar dagen naar Wieringerwerf, naar mijn ouders en broer en schoonzus. Dan terug naar Waddinxveen om van daaruit naar Roberto's zus in Vlaardingen te gaan. Roberto brengt vrijdagochtend (26 nov) zijn andere zus (die in Madrid woont) naar Schiphol en daarna gaan we heerlijk met Joke en Nico naar de sauna. Zaterdag op bezoek bij mijn nichtje in hun nieuwe huis en 's avonds op bezoek bij Roberto's nichtje want die is jarig. Zondagochtend komt mijn vriendin even in Waddinxveen op de koffie en 's middags gaan we naar de bios, want Harry Potter willen we ook graag zien. Maandag (29 nov) rijden we naar het zuiden (klinkt leuk maar is net zo koud...), eerst naar vrienden in Bergen op Zoom, de volgende dag door naar Veghel op bezoek bij vrienden (30 nov) en bij de vroegere buren (1 dec). En overal is het als vanouds weer even gezellig met veel verhalen en foto's en heerlijk eten en drinken. Tussen de bedrijven door, zijn we ook nog even naar de duik-keurings-arts geweest die erg tevreden was, in 11 maanden tijd blijken we allebei 16 kilo afgevallen te zijn! Het enige minpuntje, waar we heel erg van balen, is dat we allebei snipverkouden zijn. Dit maakt het onmogelijk om op bezoek te gaan in het ziekenhuis bij Roberto's zus. Dat willen we wel erg graag, maar gezien het infectiegevaar is dit niet mogelijk.
Tja, en met al die drukte gaat de tijd erg snel. We hebben nog een paar dagen om weer afscheid te nemen van de familie (we duimen dat we uiterlijk zondag van de verkoudheid af zijn en ook nog naar Rob's zus kunnen) en dan vliegen we maandag (6 dec) alweer terug naar huis.
Thuis (11 december)
De tijd in Nederland is omgevlogen en voor we het wisten, zaten we op Sinterklaas-avond alweer in het A4-hotel bij Schiphol, waar we geheel onverwachts nog een paar duik-vrienden tegen het lijf liepen. Maandagochtend (6 dec) zijn we al vroeg op Schiphol en het vliegtuig is ruim op tijd. Helaas neemt het boarden heel veel tijd in beslag. We moeten nl. door de beruchte lichaams-scan: instappen in een ronde glazen cabine, voeten plaatsen op de aangegeven plek, handen in de lucht steken en 3 seconden stilstaan. Zodra de scan ergens iets aangeeft (en dat doet het in zo´n 80% van de gevallen) word je alsnog gefouilleerd. Kortom, tegen de tijd dat we in het vliegtuig zaten, hadden we onze vertrek-slot al gemist. Toen bleek ook dat we nog op overstappers moesten wachten van een ander vertraagd vliegtuig en tot slot werd er omgeroepen dat één van die passagiers geweigerd was en dat zijn bagage dus eerst weer uitgeladen moest worden voordat we eindelijk konden vertrekken. De reis is weliswaar lang (11 uur) maar verloopt voorspoedig en eenmaal in Panama City eten we nog een klein hapje en rollen dan moe ons bed in.De volgende dag gaan we de stad weer in. Eerst langs de advocaat waar we op de heenweg ook een gesprek mee gehad hadden, maar die lijkt zich ons nauwelijks te herinneren. Mensen hadden ons al gewaarschuwd (ook) hier in Panama zijn de advocaten een ramp! Verder boodschappen gedaan: Rob z´n bril opgehaald en de nodige huishoudelijke zaken voor ons nieuwe huis gekocht. Gelukkig kan dat in een groot overdekt winkelcentrum want het regent aan één stuk door. Die regen veroorzaakt ook weer vertraging als we op woensdag 8 december van Panama City naar Bocas vliegen, maar eenmaal op Bastimentos aangekomen is het weliswaar slecht weer (bewolkt en slechts 23 graden) maar gelukkig inmiddels droog. Na een hartelijk welkom door Tom en Ina gaan we snel de sleutel ophalen van ons huis, waar we kunnen bijkomen van de reis met een lekkere borrel op onze eigen veranda!
We zijn nu alweer een paar dagen op Bastimentos en heel druk aan het klussen. Roberto timmert er lustig op los: voor in het huis maakt hij soort open plankenkasten (om keukenspullen en kleding in op te bergen) en voor in de duikschool moeten ook diverse opbergmogelijkheden gecreëerd worden. Beetje bij beetje sjouwen we onze privé spullen naar het huis en geven we alles een plekje. Nog even en het is weer een echt "thuis".
Winkelen (16 december)
Gisteren zijn we naar Changuinola gegaan om de (laatste) spullen te kopen die we in Bocas niet kunnen vinden. Om 7 uur 's morgens nemen we het bootje naar Bocas, om half 8 varen we naar Almirante waar we even over 8 uur de bus nemen, zodat we om 9 uur in Changuinola zijn. Er is één drukke straat waar alle winkels en een paar kleine bar/restaurants aan liggen en we gaan ze allemaal af (de winkels dan, niet de bar/restaurants). Net als in Panama City mag je niet met een rugzak of tas naar binnen, dus die moet je buiten in bewaring geven. Kluisjes hebben ze uiteraard niet, maar je geeft je tas(sen) af bij een klein loket en je krijgt een label (of een winkelmandje) met nummer terug. Wel handig want de winkels hier hebben geen brede, overzichtelijk gangpaden. Ze willen duidelijk zoveel mogelijk handelswaar tentoonstellen in een zo´n klein mogelijke ruimte en met een tas of rugzak zou je ofwel klemvast komen te zitten, ofwel hele stellages leegvegen. De winkels heten hier ook meestal "almacén" wat letterlijk "magazijn" betekent.En wij bezoeken ze allemaal. In eerste oogopslag lijkt het dat we absoluut niets zien wat we zoeken, maar vaak in de smalste gangetjes, helemaal achterin, in het verste hoekje vinden we dan ineens toch die wok of dat stoeltje dat we zochten. We gaan winkel in, winkel uit, iedere keer méér tassen afgevend bij het loket, totdat we de hele straat gehad hebben, maar aan het einde van de dag hebben we dan ook echt alles wat we nodig hadden en kunnen we aan de reis terug beginnen. Zelfs met zoveel extra tassen lukt het zonder problemen om met de bus en de boten terug te gaan en rond 17.30 uur zijn we weer terug op Bastimentos. Dat is nou wat je noemt "een dagje winkelen"!
De eerste klanten (20 december)
Roberto is zojuist gaan duiken met de eerste twee klanten, nog vóórdat we de duikschool hebben kunnen inrichten!Dat komt zo.... Afgelopen zaterdag waren Tom en Ina een dagje vrij en namen wij de honneurs waar (dat is tenslotte de afspraak: ter "betaling" van de huur voor onze duikschool, nemen wij 4 dagen per maand voor hun waar). ´s Middags kwamen er nieuwe mensen binnen, een jong nederlands stel, dat de laatste paar dagen van hun vakantie op Bastimentos wilde blijven. Uiteraard kom je dan aan de praat en we vertelden ons verhaal en over de kersverse duikschool die heel binnenkort geopend zou worden (nl. zodra al ons materiaal er zou zijn). Toen bleek dat ze allebei gecertificeerde duikers zijn en sowieso hier een keertje wilden gaan duiken en het had hun leuk geleken als ze dat bij ons hadden kunnen doen. Nou, daar moest wel een mouw aan te passen zijn, desnoods lenen we wat spullen van de bevriende duikschool die ook onze nieuwe spullen levert. Dus Rob klimt in de telefoon en wat blijkt? Onze spullen zijn er bijna allemaal, maar moeten nog gecheckt en in elkaar gezet worden. Dat zouden ze proberen om zondag allemaal nog te doen, dus Roberto is nu (maandagochtend) met de twee nederlanders onderweg voor de eerste duiken, hetzij met onze eigen spullen (als alles al klaar is), of anders met geleende spullen.
In ieder geval kunnen we vanmiddag alle spullen gaan ophalen en alles een plekje geven in de duikschool zodat we morgen officieel kunnen openen!
Geopend (24 december)
Ik had gedacht dat ik een prachtig chronologisch verhaal kon schrijven op de blog: duikschool opknappen, materialen ophalen, schooltje inrichten en dan de duikschool officieel openen. Maar ja, dan heb je ineens al klanten voordat je de spullen in huis hebt en dan blijkt de mond-op-mond reclame al direct te werken want dinsdag kregen we de volgende klant alweer, die 2 dagen is meegegaan en op woensdag is er een duits stel begonnen aan de open water cursus die 3 dagen duurt. Oftewel, sinds maandag is Roberto iedere dag uit duiken geweest. Tja, dan komt mijn blog "geopend" wel wat achteraf, maar goed: SCUBA 6 DIVING IS GEOPEND!Het meeste materiaal is er inmiddels, maar we missen nog een paar dingen, zoals een aantal vinnen (bepaalde maten), een BCD, nog een wetsuit (maatje S) en we hebben nog lang niet al het lood. We zijn dus nog niet op volle sterkte en kunnen nog niet met 4 klanten tegelijk gaan duiken maar, met wat hier en daar lenen, gaat het voorlopig heel goed. Woensdag zijn we met 3 klanten weg geweest en dat lukte prima.
Inmiddels hebben we een mooi reclame-bord buiten staan en hebben we overal in het dorp, bij hostals en restaurants, een folder opgehangen (zie hiernaast), dus het nieuws kan zich gaan verspreiden. Enige nadeel is dat het weer op het moment erg onbestendig is. Het regent veel (vooral 's nachts), het is bewolkt en het waait en dat nodigt niet echt uit om een mooie tropische duik te maken. Hoe dan ook, we zijn deze week goed begonnen en (dat is het mooie van dit eiland) morgen zien we "mañana" wel weer....
Kerst (27 december)
Kerst is hier een belangrijk feest. Al sinds half november zien we overal uitbundige kerstversiering, vooral de flikkerende gekleurde lampjes zijn hier favoriet. En op het eiland heeft iedereen zich de afgelopen week opgemaakt voor de festiviteiten. Iedereen knapt z'n huis op, heel veel mensen doen er zelfs een nieuw laagje verf op maar op z'n minst wordt er hard gepoetst en geboend zodat alles glanzend blinkt. En het lijkt erop dat de 24e iedereen naar de kapper is geweest: de heren zijn kort geknipt en glad geschoren en de dames hebben het haar mooi ingevlochten. Op kerstochtend (25 december, want hier kennen ze maar 1 kerstdag) groet iedereen elkaar met "Merry Christmas" en "Happy Returns". Ook hier is Kerst een familie-feest, de mensen van het dorp gaan in de middag van huis naar huis van familie en vrienden voor een hapje en een drankje.Wij hebben gewoon gewerkt met Kerst. Eerste Kerstdag hebben we weer waargenomen voor Tom en Ina en dat leverde ons direct weer klanten op voor de duikschool. Voor Tweede Kerstdag zouden we 4 klanten hebben: 2 DSD's (soort proefduiken om te kijken of je het leuk vindt) in de ochtend en 2 fundivers in de middag. Helaas begint het in de nacht te regen en ook Tweede Kerstdag hoost het van de regen. Uiteindelijk zijn de 2 DSD's toch nog gaan duiken en ondanks de stromende regen vonden ze het geweldig. De fundivers wilden liever uitstellen tot de volgende dag, dus daar is Roberto nu mee op pad. Gelukkig is het vanmorgen droog, hoewel het nog steeds geen geweldig weer is want ik zit momenteel in mijn spijkerbroek en een trui aan! Lijkt het toch nog een beetje op een hollandse Kerst...
Controle (30 december)
We zijn nauwelijks een week aan de slag met de duikschool en gisteren kregen we de eerste controle al! Met 3 man sterk staan ze voor de deur, en wat blijkt? Ze hebben een anonieme melding gehad dat er iets niet in orde zou zijn bij Tio Tom. Anoniem? Nou ja, wíj weten wel waar die melding vandaan komt...Het punt is nl. dat de andere duikschool in november is verhuisd. Zaten ze eerst helemaal aan het andere eind van het dorp, tegenwoordig zitten ze 4 huizen bij Tio Tom vandaan. Reden dat ze verhuisd zijn, is volgens de tamtam alhier dat op hun andere locatie de buren twee keer per week brood bakken en dat vonden ze stinken. Daar bleken ze over geklaagd te hebben bij de gemeente maar blijkbaar werd het niet opgelost en daarom zijn ze nu verhuisd, en zitten ze zoals gezegd een paar honderd meter verderop. Dus zodra wij vorige week begonnen met duiken, hebben ze ons direkt gespot en we wisten al dat het een kwestie van tijd zou zijn voordat ze de één of andere instantie op ons dak zouden sturen.
De 3 mensen blijken een delegatie van de consumentenbond. In eerste instantie gaan ze in gesprek met Tom en Ina. Ter bescherming van de consument is het verplicht om prijslijsten duidelijk zichtbaar op te hangen en ze hadden melding gehad dat dat in Tio Tom niet het geval zou zijn. Geen probleem want in het hostal zijn alle prijzen duidelijk vermeld. "Oké" zeggen ze "en hoe zit het met de duikschool?" Ina had me inmiddels al gewaarschuwd en het kleine overzichtje wat we haar gegeven hadden (zodat zij dat desgevraagd ook aan klanten kon doorgeven) even snel teruggegeven. Ik had het net met een punaise op de muur geprikt toen de heren binnenkwamen. Op datzelfde moment kwam Roberto terug van het duiken en kon hij dus het gesprek keurig in het spaans afhandelen. Uiteraard had ik hem even ingefluisterd waar het om ging en hij kon zonder problemen de gewraakte prijslijst aanwijzen. "Helemaal in orde" de heren zijn tevreden, ze hebben alleen nog een kleine opmerking "de prijslijst mag wel iets groter..." :-)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten