K(r)oningsdag

Het is vandaag een memorabele dag. Een troonswisseling is tenslotte iets wat een mens maar twee, of hooguit drie keer in zijn leven meemaakt. Tenminste, in Nederland... Voor de britten ligt het anders. Ik denk dat toen Beatrix eind januari haar abdicatie aankondigde dat prins Charles wel even Queen Elisabeth heeft aangestoten met de woorden: "Kijk moeder, zó doe je dat nou..."
Maar de Nederlanders maken dit dus 2 à 3 keer mee. De eerste keer is meestal in hun kinderjaren, de tweede keer in hun "mid-life" en als ze tijd van leven hebben misschien nog een keer als ze bejaard zijn. Punt is, dat je het hoogst waarschijnlijk maar één keer echt heel bewust meemaakt en dat is voor ons dus nu.
Wat het voor ons extra memorabel maakt is het feit dat we inmiddels in het buitenland wonen. Want hoewel we uiteraard via internet wel het nodige kunnen lezen, krijgen we lang niet alles mee van wat zich allemaal rond de troonswisseling afspeelt. Vooral datgene wat op de televisie is vertoond, aan interviews en speciale programma's, hebben we moeten missen, omdat ons internet eenvoudig veel te traag is om televisie-uitzendingen te bekijken.
Eén ding kon ons echter onmogelijk ontgaan en dat is de commotie rondom het officiële Koningslied en alle alternatieve koningsliederen die plotseling overal opdoken. Mede dankzij Facebook (zo'n videoclip lukt nog net met ons internet) hebben we kunnen meegenieten van de slechte én de goeie nummers.

Maar dat we in het buitenland wonen, wil nog niet zeggen dat we deze bijzondere dag niet kunnen vieren. Sterker nog, we zijn zelfs persoonlijk uitgenodigd!
Begin april kregen we een uitnodiging van de Nederlandse ambassadeur, de heer Wiebe de Boer, voor twee feestelijke evenementen: een ontbijt en een avondreceptie.
Het ontbijt zou plaatsvinden om 6.45 uur op de residentie van de ambassadeur. Voor het vroege tijdstip was gekozen, zo werd vermeld, "omdat men dan live via een satellietverbinding getuige kan zijn van de beëdiging en inhuldiging van Zijne Majesteit de Koning tijdens de Verenigde Vergadering van de Staten-Generaal."

De receptie, met een "protocollair officieel karakter", zou  worden gehouden in het bezoekerscentrum van de Miraflores sluizen van het Panamakanaal. Naast de Nederlandse gemeenschap werden hiervoor ook Panamese regeringsvertenwoordigers, het Corps Diplomatique en Panamese overheidsmedewerkers en zakenlieden uitgenodigd.

Helaas hebben wij voor beide evenementen verstek moeten laten gaan en hebben wij de heren/dames hoogwaardigheidsbekleders niet kunnen verblijden met ons gezelschap. Panama City is voor ons niet echt naast de deur en het zou ons alles bij elkaar ruim drie dagen kosten om aan de festiviteiten deel te nemen. Daarbij komt dat we vandaag voor het eerst in een week weer eens klantjes hebben... En net als Willem Alexander blijven we nuchtere Hollanders: het werk gaat voor!

Dagelijks leven (2)

Het is haast onmogelijk om echt een vergelijking te maken tussen ons leven hier en in Nederland omdat het zó ontzettend anders is. Het heeft er natuurlijk ook mee te maken dat we op een eiland wonen. Als we in Panama op het vasteland in een stad(je) zouden wonen, dan zou het leven waarschijnlijk niet zo heel veel verschillen van dat in Nederland. Maar hier leven we toch op het "platte land" en ook nog eens in afgelegen gebied... Het leven hier ligt veel dichter bij de natuur en is een stuk primitiever.

Zo hebben we alle benodigde basis-dingen, maar verder geen luxe. Van de gebruikelijke huishoudelijke apparaten (het zogenaamde "witgoed") hebben we alleen een koelkast en een gasfornuis. We hebben in het dorp gelukkig wel elektriciteit (hoewel die af en toe uitvalt) voor de koelkast, maar er is hier geen gasvoorziening, dus voor het gasfornuis gebruiken we een grote (camping)gasfles.
Een wasmachine hebben we niet dus wassen gaat gewoon op de ouderwetse manier: met de hand. Wasmachines bestaan hier overigens wel; Tio Tom had er bijvoorbeeld eentje in het hostel en toen we daar nog werkten, mocht ik daarvan gebruik maken. Waarbij opgemerkt moet worden dat ook de wasmachines alleen maar met koud water wassen, aangezien ze geen verwarmingselement hebben. Als ik zou willen dan zouden we dus een wasmachine kunnen kopen (waarvoor we dan wel naar Changuinola moeten) maar ik vind het voor die paar T-shirts en korte broeken eigenlijk niet de moeite.
En jullie zullen begrijpen, een droger hebben we hier al helemaal niet nodig! De was hangt hier altijd vrolijk te wapperen aan de lijn...

We hebben op het eiland ook geen auto's; we doen dus alles te voet. Er is één straat in het dorp, een voetpad van twee meter breed, en verder lopen er onverharde paadjes door het oerwoud en de mangroves.

Zoals je ziet, het is hier allemaal lekker eenvoudig... Je zou kunnen zeggen: het leven is een soort permanent kamperen! ;-)

En dan de regelgeving... die hebben ze hier ook hoor! Alleen is het allemaal wat minder georganiseerd als in Nederland. En daarbij veranderen de regels ook te pas en te onpas zonder dat men het nodig vindt om je daarvan van tevoren op de hoogte te brengen.
Zo kan het dus voorkomen dat je al jaren keurig netjes de "caja seguro" (sociale verzekering voor de bootkapitein) maandelijks met behulp van een handgeschreven formuliertje betaalt, als ze op een blauwe maandagochtend ineens melden dat je het voortaan elektronisch moet doen (jaja, Panama automatiseert) en vol trots presenteren ze hun nieuwe website. Helaas hebben ze er niet aan gedacht om de betreffende website eerst zorgvuldig te testen, met als gevolg dat je de volgende 9 maanden iedere keer weer met je laptopje naar Bocas kan zodat ze daar je password kunnen re-setten (omdat hij iedere keer opnieuw niet functioneert) en vervolgens tot de conclusie komen dat de website inderdaad nog niet werkt en dat het dan nog maar even op de oude manier moet.
En dit is nog maar één voorbeeld...

De ervaring heeft ons geleerd dat je het maar het beste over je heen kan laten komen. Boos worden of (op z'n Europees) op je strepen gaan staan heeft echt geen enkele zin... En, uiteindelijk, met een beetje geduld, lossen de dingen zich toch altijd wel weer op.
Dus we halen onze schouders op en leven bij ons nieuwe motto: "Ach ja, dit is Panama..." 

Dagelijks leven

Oké, op verzoek van de lezer: schrijven over het dagelijks leven... en dat vind ik nu juist zo lastig, omdat het voor ons inmiddels al zo gewoon is.

Beginnen dan maar met de kwaliteit van het wc-papier? Die is niet bijzonder goed en daarbij is wc-papier nog duur ook. Net zoals alle levensmiddelen en dagelijkse benodigdheden hier trouwens. We zitten nu eenmaal op een eiland en alles moet met boten aangevoerd worden. We hebben in het dorp drie kleine winkeltjes die de basisbehoeften verkopen, maar je moet wel flexibel zijn met je boodschappenlijstje en kunnen improviseren met je recepten want ze hebben lang niet altijd alles op voorraad.
Maar na ruim drie jaar weten we wel, wát, we, wáár, wánneer, waarschíjnlijk kunnen kopen. Zo komt verse groente en fruit altijd op dinsdag met de veerboot vanaf het vasteland naar Colón, wat betekent dat wij op dinsdag aan het eind van de middag op Bastimentos voor groente en fruit kunnen shoppen.

Er worden ook veel dingen zelf door de mensen gemaakt. Onze oude buurvrouw (waar we eerst woonden, aan de rand van het oerwoud) heeft een klein bakkerijtje en bakt dagelijks broodjes. Maar ze bakt maar één soort tegelijk, dus de ene keer kun je kokosbroodjes ("Jonny-bread") bij haar kopen en de andere keer zoete broodjes ("Bons").

Overigens, Jonny-bread is een verbastering van "journey-bread". Het zijn soort pita-broodjes, die de mensen vroeger maakten om mee te nemen als ze op reis gingen. Ze worden gemaakt met geraspte kokos, vandaar dat ze ook wel cocosbread genoemd worden.

Maar terug naar de zelf gemaakte dingen. Onze bootkapitein heeft een stuk land met wat geiten, koeien en varkens en af en toe slacht hij een dier. Gedeeltelijk voor eigen gebruik en de rest verkoopt hij in het dorp. Wij kopen altijd de lever van hem en die is me toch lekker... Verser kan echt niet!
En vorige week kwam de zus van de bootkapitein met zelfgemaakte kokosolie en daar hebben we ook een fles van gekocht. Heerlijk om bijvoorbeeld pannenkoeken in te bakken...
Soms bakken we ook ons eigen brood (nee, niet met een broodbakmachine maar gewoon met bloem, melk, gist en een bakblik). Af en toe uit noodzaak omdat er in de winkel geen brood te krijgen is, maar ook omdat het gewoon lekker is.

Het is dus niet zozeer "eten wat de pot schaft" maar meer "eten wat de winkel of het dorp verschaft".

En zo heb ik toch weer een verhaaltje en realiseer ik me dat ik het eigenlijk alleen nog maar over de dagelijkse boodschappen heb gehad! Wordt dus vervolgd... ;-)

Het zijn de kleine dingen...

Ik zal eerlijk zijn: het wordt steeds lastiger om iedere keer weer een onderwerp voor mijn blog te vinden. Want ook hier wordt het leven natuurlijk uiteindelijk toch routine (en dat is ook best lekker). Bovendien denk ik dat ik in de drieënhalf jaar dat ik nu schrijf alle bijzondere aspecten van het leven hier wel een keertje heb belicht. Maar het kan natuurlijk ook zo zijn dat wij inmiddels zó aan het leven hier gewend zijn dat wij ons niet meer realiseren dat het toch anders is dan in Nederland.

Dat merkte ik bijvoorbeeld deze week. We hadden mensen (een Nederlandse en een Amerikaan) op bezoek en die wilden aan het eind van de middag terug naar Bocas, dus die hadden een watertaxi nodig. Nu wonen we in het nieuwe huis helemaal aan het einde van het dorp en de bootjes hebben het niet altijd in de gaten als we op de pier staan te zwaaien. Maar daar hadden we al snel een oplossing voor bedacht: met een oude kussensloop en een stok hebben we een vlag in elkaar geflanst, die we nu gebruiken om bootjes te vlaggen. Dus toen die mensen een boot nodig hadden, pakte ik onze vlag en ging op de pier staan wapperen, waarop het Nederlandse meisje spontaan in de lach schoot. "Hoe is het mogelijk, een kussensloop en een stok... en het werkt nog ook!" En jawel, daar kwam al een bootje aan...

Zo zijn er wel meer dingen, die ik misschien nooit verteld heb, maar die toch wel "anders dan anders" zijn.
Het feit dat we alleen maar koud water hebben. Dat betekent dat we dus al ruim 3 jaar met koud water douchen. Met mooi weer is dat heerlijk, maar soms met slecht weer is dat wel eens afzien.
Het water is ook niet drinkbaar. Ons drinkwater kopen we in grote 5 gallon (ca. 19 liter) containers, die het mannetje van de supermarkt keurig thuis komt afleveren met zijn kruiwagen.
We hebben niet alleen een watermannetje maar ook een limoenenmannetje. Een oud baasje dat regelmatig langskomt met een versleten rugzakje vol limoenen.
En onze vuilnis wordt opgehaald met de vuilnis-boot.
 
Uiteraard blijven we genieten we van de natuur.
's Avonds hebben we de meest ongelooflijk prachtige, heldere sterrenhemels.
Na zonsondergang begint de kakofonie van de jungle met insecten, vogels, apen en nog een heleboel andere oerwoudgeluiden die ik na al die tijd nog steeds niet thuis kan brengen.
En toen eergisteravond het licht weer eens uitviel (gebeurt de laatste tijd wel vaker) zagen we in het water ineens een heleboel lichtjes opflikkeren en weer doven: bioluminescente organismen (insecten en bacteriën). Echt schitterend, het leek wel een sterrenhemel onder water!

Tja, het zijn de kleine dingen die het doen...

Hopelijk heb ik jullie in dit blog toch weer iets nieuws kunnen vertellen, maar misschien hebben jullie wel vragen over bepaalde aspecten van het leven hier waar ik nog nooit iets over verteld heb... Laat het me weten!

Hollen of stilstaan...

Het is de afgelopen maand ongelooflijk druk geweest en we kunnen maart afsluiten met een omzet die ruim anderhalf keer hoger is dan welke hoog-seizoen-maand dan ook! En omdat het de afgelopen week mooi weer was, gingen we iedere dag met een bootvol gelukkige mensen op stap.
Maar, zoals we al verwachten hadden, na Pasen tuimelen we van het hoogseizoen keihard het laagseizoen in en wordt het erg stil. Alsof iemand van hoger hand de kraan met toeristen heeft dichtgedraaid, is er van de één op de andere dag bijna niemand meer op het eiland te bekennen... Maar we klagen zeker niet. We hebben een boven verwachting goed hoogseizoen gedraaid en nu kunnen we gaan genieten van andere dingen.

Zo hadden we afgelopen zaterdag een onverwachts uitje. Roberto was 's morgens nog met  4 man/vrouw wezen duiken en na afloop kregen we de veelgestelde vraag: "Waar kunnen we hier lekker lunchen?" Terwijl Roberto de diverse restaurantjes opsomt, "Roots", "Aldo", "Alvin", "Firefly", herinner ik me ineens dat ik die ochtend op Facebook een post heb gezien dat the Firefly die middag een barbecue houdt. Op het moment dat ik dat  vertel, kijken Roberto en ik elkaar aan en denken allebei hetzelfde! En omdat het ernaar uitziet dat we de volgende dag toch niets te doen hebben, sluiten we de boel af en lopen we op ons gemak naar the Firefly, waar het al gezellig druk is. Een lokale dj draait vrolijke muziek en Lauren schenkt ons een heerlijke rum-punch in. Er zijn een heleboel bekenden, niet alleen locals maar ook een hoop klanten die de afgelopen week bij ons gedoken hebben, en we kletsen wat af met iedereen. Tussendoor genieten we nog van een heerlijke kip-saté met eigengemaakte pinda/kokos-saus en voor we het weten is de middag om.

Verder is het dus stil. En aangezien het sinds een dag of drie weer slecht weer is, hebben we de indruk dat zelfs de allerlaatste die-hard toerist inmiddels het eiland is ontvlucht.
Rest ons niets anders dan in een trui en lange broek (!) in onze hangmat te hangen en een boekje te lezen. Een hangmat overigens waar het weer droog is, gelukkig. De dakdekkers hebben goed werk verricht en we hebben aan den lijve kunnen ondervinden dat het dak (voorlopig) de meest hevige stortbuien weer kan doorstaan.